Miesięczne Archiwum: listopad 2021

366. rocznica ogłoszenia w Opolu uniwersału wzywającego do obrony Rzeczypospolitej

Kilka razy w dziejach, oczy całej Rzeczypospolitej zwrócone były na Opole – stary, piastowski gród. Tak było m.in. w 1655 r. podczas tzw. „potopu szwedzkiego”. Wówczas to, 30 listopada 1655 r. w klasztorze oo. Franciszkanów przy opolskim Rynku, król Jan Kazimierz ogłosił uniwersał opolski wzywających poddanych do powstania przeciw Szwedom. Akt ten skierowany był nie tylko do szlachty, ale także do chłopów i wszystkich mieszkańców ówczesnej Rzeczypospolitej. Czytaj więcej →

Helena Wojtasik z Tułowic – 30 lat twórczości ludowej

Fot. M. Przygoda

Jest uznaną pisankarką opolską. Często można ją spotkać w stroju ludowym, który zakłada również na formalne uroczystości. W mgnieniu oka jej zręczne palce tworzą efektowne wzory huculskie lub wołyńskie. Pani Helena pisze pisanki woskiem przy użyciu kiski, następnie barwi jaja w barwnikach spożywczych. Dzięki jej zaangażowaniu pisanie pisanek techniką batikową na Śląsku Opolskim zostało w 2020 r. wpisane na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Teraz twórczyni ludowa walczy o rozszerzenie formuły nazewnictwa wojewódzkiego konkursu kroszonkarskiego o pisanki. Czytaj więcej →

Petronela Golasiowa z Michalskich (1851-1935) – patriotka zwana „królową polską”

Była działaczką i aktywistką polskiego ruchu kobiet, z dumą nosiła śląski strój regionalny. Przeżyła dwóch mężów i pochowała 16 swoich dzieci. Była dzielną kobietą! Publicznie występowała przeciwko pruskiej ustawie kagańcowej i zbierała od Ślązaków tzw. podatek narodowy. Była odważna i waleczna. Czytaj więcej →

61 lat temu zmarł Ferdynand Goetel (1890-1960) – jeden z najwybitniejszych z i najbardziej popularnych prozaików II RP. Wyklęty za prawdę o Katyniu

Był świadkiem katyńskim, wybitnym polskim prozaikiem, dramatopisarzem, publicystą i działaczem politycznym. Był członkiem Polskiej Akademii Literatury od 1935 r., działaczem polskiego PEN Clubu i Związku Zawodowego Literatów Polskich, laureatem Złotego Wawrzynu PAL. Z zamiłowania był taternikiem. Pisał poczytne książki podróżnicze. Był również współautorem (drugim był Andrzej Strug) filmu Pan Tadeusz w reżyserii Ryszarda Ordyńskiego.

Miał swoje polityczne kredo: „jestem Polakiem, synem narodu pozbawionego wolności i wydanego na pastwę demoralizację wskutek egoizmu innych społeczności ludzkich”, któremu był wierny przez całe swoje trudne życie. Czytaj więcej →

Teresa Sobota z Olszowej – 40 lat twórczości ludowej

W tym roku świętowała 40-lecie udokumentowanej twórczości ludowej. Jest znaną opolską kroszonkarką a swoje dzieła tworzy głównie techniką rytowniczą, choć jej specjalnością jest również trawienie kwasem. Kroszonki tworzy przez cały rok.  W swoim domu stworzyła izbę regionalną, w której większość zgromadzonych w niej rzeczy to pamiątki rodzinne. Teresa Sobota z Olszowej jest niezwykłą osobą, pełną energii i z ogromnym bagażem cierpliwości oraz życzliwości, który w tej pasji jest mocnym fundamentem. Czytaj więcej →

Elizabeth Grabowski (1864-1929). Pisarka, badaczka folkloru, zwana „ciocią od górnośląskich bajek”

Jej pasją były podróże, szczególnie po historycznym Górnym Śląsku. Była kobietą niezwykłą – niemiecką pisarką, badaczką folkloru i dziejów Górnego Śląska. Była też otwartą, ciepłą osobą, która zasłużyła na przydomek „cioci-bajarki”. Czytaj więcej →

Sensacyjne odkrycie w kościele w Obórkach!

W trakcie prowadzonych na zlecenie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Opolu badań architektonicznych kościoła pw. śś Apostołów Piotra i Pawła w Obórkach odkryto ozdobny, dwuramienny portal dawnego wejścia głównego do kościoła. Czytaj więcej →

Dla kogo żyjemy? Odpowiedzi szukali uczestnicy Międzynarodowego Forum tato.net

Uważność i męstwo to hasło tegorocznej konferencji dla ojców organizowanej przez tato.net, czyli inicjatywę pozarządową działającą pod auspicjami Fundacji Cyryla i Metodego.

To już XIII konferencja skierowana do ojców, którzy chcą wzrastać w świadomym i odpowiedzialnym ojcostwie. Ponad 300 ojców zjechało się do zabytkowego Pałacu i Folwarku Łochów pod Warszawa, gdzie w sobotę 13 listopada br. zorganizowano konferencję. Prawie drugie tyle obserwowało w Internecie wystąpień panelistów. Czytaj więcej →

Wielki sukces Opolszczyzny! Tradycja układania dywanów kwiatowych na procesję Bożego Ciała z pozytywną rekomendacją Komisji UNESCO !

W poniedziałek 15 listopada 2021 r. wniosek pt. „Tradycja dywanów kwiatowych na procesję Bożego Ciała” otrzymał pozytywną rekomendację Komisji UNESCO do wpisu na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości. Czytaj więcej →

175. rocznica śmierci Henryka Sienkiewicza (1846-1916) – wybitnego pisarza, który „krzepił i dźwigał ducha narodowego”

Był jednym z najwybitniejszych pisarzy polskich. Przez współczesnych uznawany był za duchowego wodza narodu. Zdobył światową sławę. Rozsławił Polskę. Wierzył, że „idea Ojczyzny powinna zajmować pierwsze miejsce w duszy i w sercu człowieka”. Był dla czytelników „otuchą, podporą i dźwignią”. Jak stwierdził Adam Grzymała-Siedlecki w artykule z okazji 70. rocznicy urodzin Sienkiewicza („Tygodnik Ilustrowany” 196 nr 12): – „W twórczości Sienkiewicza zbiegło się wszystko, co stanowi dorodność polskiego bytu, jasność i wdzięk ojczystej naszej jaźni”. Przy tym wszystkim Sienkiewicz był ufny i życzliwy, a także szczodry, otwarty i bezinteresowny. Czytaj więcej →

Jan Jaśkiewicz (1749-1809) – chemik, lekarz, baloniarz, eksplorator złóż węgla kamiennego w okolicach Siewierza

Należy do grona najwybitniejszych naukowców polskiego Oświecenia. Był chemikiem i lekarzem nadwornym króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Przede wszystkim jednak, razem z Hugonem Kołłątajem i Janem Śniadeckim opowiedział się za reformą polskiej nauki. Organizował Ogród Botaniczny Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, który założono w  1783 r. Był twórcą polskiego słownictwa naukowego w mineralogii. Do jego zasług należy m.in. rozpowszechnienie badań Antoine’a Lavoisiera, który wyjaśnił rolę tlenu w procesie spalania. Był pionierem baloniarstwa. Pod koniec życia Jaśkiewicza zafascynował węgiel kamienny. Czytaj więcej →

Emilia Plater (1806-1831) – polska Joanna d’Arc

jest patronką wielu szkół w Polsce. Kobietą – symbolem. Emila Plater urodziła się 13 listopada 1806 roku w Wilnie. Była polską szlachcianką, bohaterką, która stała się symbolem powstania listopadowego. Kochała Polskę, polską literaturę i historię. Dużo czytała, pisała wiersze, śpiewała, jeździła konno i polowała. Z pobudek patriotycznych odrzuciła oświadczyny rosyjskiego inżyniera. Gdy w 1830 r. wybuchło powstanie listopadowe, bez namysłu stanęła do walki przeciwko zaborcom rosyjskim. Czytaj więcej →

Józef Oxiński (1840-1908) – powstaniec styczniowy

Józef Oxiński herbu Oksza urodził się 19 marca 1840 r. w Płocku. Był polskim inżynierem i dowódcą oddziału powstańczego w 1863 r. Ukończył Instytut Agronomiczny w Marymoncie (obecnie Warszawa). W 1860 r. włączył się w działalność konspiracyjną i niepodległościową – należał do stronnictwa „czerwonych”. W 1861 r. wyjechał do Włoch i 16 grudnia 1861 r. wstąpił do Polskiej Szkoły Wojskowej w Genui, potem w Cuneo, gdzie przebywał do jej zamknięcia w sierpniu 1862 r. Po powrocie do kraju rzucił się w wir przygotowań do powstania. Czytaj więcej →

184. rocznica urodzin Artura Grottgera (1837-1867) – wybitnego przedstawiciela malarstwa historycznego

Był wybitnym polskim artystą malarzem, jednym z czołowych przedstawicieli romantyzmu w malarstwie polskim, który zilustrował dramat współczesnego mu pokolenia. Nasze wyobrażenie o Powstaniu Styczniowym, to głównie Jego bardzo sugestywne obrazy… Grottger przez swoje krótkie życie realizował Norwidowski postulat organizowania świadomości narodowej. Czytaj więcej →