„Partnerstwo dla dziedzictwa” w Ujeździe

Tradycja układania dywanów kwietnych na procesje Bożego Ciała to wyjątkowo ulotny, duchowy i niematerialny przejaw dziedzictwa kulturowego. W Kluczu, Olszowej, Zalesiu Śląskim i Zimnej Wódce jest ona zwyczajem niezwykle barwnym, atrakcyjnym a przy tym niesamowicie przepełnionym wiarą. To prawdziwy fenomen, że tutaj, w tych podstrzeleckich wsiach wiara stała się tradycją. I to tradycją zauważoną na arenie krajowej – poprzez wpis w 2020 r. na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego – jak i w świecie, co stało się za przyczyną wpisu w grudniu 2021 r. na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości UNESCO. O tym wszystkim można było przekonać się w piątek, 25 listopada br. podczas konwersatorium pod nazwą „Partnerstwo dla dziedzictwa”, które zorganizowano w Sali widowiskowej Miejsko-Gminnego Ośrodka Działalności Kulturalnej w Ujeździe. Czytaj więcej

Procesja z figurami świętych z okazji odpustu św. Rocha w Dobrzeniu Wielkim

W Dobrzeniu Wielkim znajduje się kościół poświęcony św. Rochowi, do którego od wielu lat 16 sierpnia przybywają pątnicy, modląc się o dobre plony i zdrowy inwentarz, ponieważ święty jest nie tylko orędownikiem w czasie zarazy i chorób, ale także patronem bydła i pasterzy. Warto wyjaśnić, że dawnej uroczystości ku czci św. Rocha w Dobrzeniu Wielkim obchodzono zawsze 16 sierpnia. Po II wojnie światowej święto to wraz z odpustem obchodzone jest zawsze w niedzielę po 16 sierpnia. W 2022 r. będzie to niedziela 21 sierpnia. Czytaj więcej

Krzyżyki z palmy wielkanocnej wpisane na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego

Pierwsze dni czerwca przyniosły dobre wieści dla wszystkich depozytariuszy, którzy kultywują tradycję Krzyżyków z palmy wielkanocnej na Opolszczyźnie. Do Powiatowego Centrum Kultury w Strzelcach Opolskich wpłynęło pismo z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, z gratulacjami i oficjalnym potwierdzeniem faktu dokonania przez Radę ds. Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego przy Ministrze Kultury i Dziedzictwa Narodowego wpisu tej tradycji na Krajową Listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. To już dziewiąty wpis z Opolszczyzny i siódmy z powiatu strzeleckiego na tej prestiżowej liście. Czytaj więcej

Mieszkańcy wspólnie z badaczami wypracują narzędzia do badań etnograficznych tradycji kwietnych dywanów na Opolszczyźnie

Profesor Katarzyna Smyk, badaczka, Przewodnicząca Rady ds. Dziedzictwa Niematerialnego przy Ministrze Kultury i Dziedzictwa Narodowego spotkała się we wtorek, 17 maja 2022 r. z mieszkańcami Olszowej, Zalesia Śląskiego, Zimnej Wódki i Klucza, aby wspólnie wypracować narzędzia do badań etnograficznych oraz identyfikacji realnych zagrożeń dla tradycji układania dywanów kwietnych układanych na procesje Bożego Ciała w czterech miejscowościach pod Górą Świętej Anny. Narzędzia te, arkusze obserwacji, pani Profesor omówi następnie z zespołem badaczy, którzy podczas Bożego Ciała będą rozmawiać z depozytariuszami. Czytaj więcej

Róża Willim z Rozmierzy – tradycja to jej drugie imię

Pani Róża kocha róże i inne kwiaty, bo jak twierdzi „imię zobowiązuje ją do tej kwietnej miłości”. Potrafi wyrecytować wszystkie kwiaty związane z Matką Bożą. Zajmuje się zielarstwem i ziołolecznictwem, które wyniosła z rodzinnego domu. Jest sołtysem podstrzeleckiej Rozmierzy, w której przyszła na świat 20 sierpnia 1951 r. w rodzinie państwa Mrozów. Od urodzenia związana jest ze swoją miejscowością i lokalnymi tradycjami. Czytaj więcej

Pierwsze koty za płoty – fotorelacja z warsztatów „Mistrz Tradycji”

„Moja pierwsza w życiu wydmuszka” – wykrzyczała z zachwytu Katarzyna Latocha, po tym jak samodzielnie udało jej się usunąć przy pomocy strzykawki z igłą płynną zawartość jajka. Po szkoleniu robienia wydmuszek z kurzych jaj uczniowie Teresy Soboty z Olszowej próbowali swoich sił na zabarwionych wcześniej wydmuszkach. Niektórzy po raz pierwszy w życiu trzymali nożyk i kruchą skorupkę kurzego jaja. Po okiem mistrzyni próbowali zrobić pierwsze wzory kwietne. Tak zaczęła się ich przygoda z kroszonką, która potrwa do 15 grudnia 2022 r., kiedy to zaprezentują publicznie swoje dzieła. Wówczas też obejrzymy film dokumentalny autorstwa Sławomira Mielnika. Czytaj więcej

Maibaum

Specyficznym rodzajem chodzenia z gaikiem, jest kultywowany do dziś w okolicach Strzelec Opolskich tzw. Maibaum, czyli zwyczaj stawiania na koniec kwietnia lub 1 maja (lub w pierwszą niedzielę maja) na placu wiejskim maja, czyli drzewka świerkowego (sosna, jodła) przybranego wstążkami. W Kadłubie (gm. Strzelce Opolskie) panowie przystroili i postawili „moika” w sobotę 30 kwietnia. Co prawda nie było imprezy, ale  drzewko majowe ” moik” (jak go nazywają miejscowi) jest imponujące. Czytaj więcej

Lista uczniów przyjętych na warsztaty kroszonkarskie do Teresy Soboty

Z przyjemnością informujemy, że zakończyliśmy nabór uczniów na warsztaty kroszonkarskie Mistrza Tradycji – twórczyni ludowej Teresy Soboty z Olszowej. Zakładaliśmy szkolenie pięciu osób, jednak decyzją pani Teresy na zajęcia przyjmujemy siedem osób. Czytaj więcej

25 kwietnia – zapomniana obrzędowość w dniu św. Marka

Dnia 25 kwietnia obchodzimy dzień św. Marka, apostoła i ewangelisty umęczonego ok. 68 r. Dzień ten jeszcze po 1945 r. był uroczyście obchodzony na historycznym Górnym Śląsku. Istniało przekonanie, że w tym dniu nie wolno pracować w polu, gdyż wierzono, że „św. Marek może wszystko zniszczyć”. Czytaj więcej

Teresa Sobota i cudowna moc jajka

Okres świąt wielkanocnych to idealna okazja do praktykowania trudnej sztuki kroszonkarstwa. Mistrzyni Tradycji Teresa Sobota z Olszowej nie próżnowała i jeszcze przed oficjalnym rozpoczęciem warsztatów szkoleniowych (rozpoczynają się w maju br.), wzięła pod swoje skrzydła dwie dziewczynki – 8 letnią Natalię i 10-letnią Klaudię. Zajęcia nie były wykładem, lecz zabawą pobudzającą do kreatywności. Teresa Sobota ma tę umiejętność, potrafi zainteresować, a jajko… cóż ma cudowną moc przyciągania. Czytaj więcej