Pamięć ludzka jest ulotna i często znika wraz z nami. Aby utrwalić lokalne tradycje, zwyczaje i obrzędy – wszystko to co jest ulotne i niematerialne – w Ujeździe powstanie Archiwum Społeczne. Będzie ono narzędziem do tego, aby zarchiwizować to co dziś wiemy, to co zachowane jest w pamięci depozytariuszy układania kwietnych dywanów na procesje Bożego Ciała, ale także innych lokalnych tradycji. Będzie ono również wzmacniać więzi społeczne i wspólnoty depozytariuszy. Czytaj więcej
Archiwum Tagu: Sławomir Mielnik
Historia pamięci – 78. rocznica przybycia I transportu powstańców warszawskich do Stalagu 344 Lamsdorf
Od 78 lat, pod pomnikiem Powstańców Warszawskich na terenie Miejsca Pamięci w Łambinowicach licznie zgromadzeni pochylają głowy i w zadumie oddają cześć Powstańcom Warszawskim, jeńcom Stalagu 344 Lamsdorf. Czytaj więcej
W Ujeździe zainaugurowano projekt badawczy poświęcony tradycji kwietnych dywanów
W środę, 28 maja 2022 r. w Miejsko-Gminnym Ośrodku Działalności Kulturalnej w Ujeździe zainaugurowano projekt badawczy pt. „Tradycja dywanów kwietnych na Opolszczyźnie – identyfikacja, plan ochrony oraz wzmacnianie tradycji”, dofinansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu „Kultura ludowa i tradycyjna”. Na zwołanej konferencji prasowej, burmistrz Ujazdu, pan Hubert Ibrom przedstawił założenia realizowanego przez dwa lata projektu badawczego Czytaj więcej
Pierwsze koty za płoty – fotorelacja z warsztatów „Mistrz Tradycji”
„Moja pierwsza w życiu wydmuszka” – wykrzyczała z zachwytu Katarzyna Latocha, po tym jak samodzielnie udało jej się usunąć przy pomocy strzykawki z igłą płynną zawartość jajka. Po szkoleniu robienia wydmuszek z kurzych jaj uczniowie Teresy Soboty z Olszowej próbowali swoich sił na zabarwionych wcześniej wydmuszkach. Niektórzy po raz pierwszy w życiu trzymali nożyk i kruchą skorupkę kurzego jaja. Po okiem mistrzyni próbowali zrobić pierwsze wzory kwietne. Tak zaczęła się ich przygoda z kroszonką, która potrwa do 15 grudnia 2022 r., kiedy to zaprezentują publicznie swoje dzieła. Wówczas też obejrzymy film dokumentalny autorstwa Sławomira Mielnika. Czytaj więcej
Krucha sztuka, czyli miłość do piękna
Kroszonkarstwo wymaga cierpliwości, delikatności, opanowania i zdolności manualnych. Ale, aby z kruchej skorupki powstało dzieło sztuki, twórca musi mieć również tę pewność siebie, że to, co robi jest piękne. A czy jest coś piękniejszego niż kwiat? Ulotne piękno, które od wieków chciano zatrzymać, utrwalić, przenieść na kruchą skorupkę życiodajnego jaja – odwiecznego symbolu życia i odrodzenia. Nie dziwi więc, że to właśnie kwiaty stały się ulubionym motywem opolskich kroszonkarek. Czytaj więcej
Historia jednego zabytku: polepa w Obórkach
Kościół pw. śś Apostołów Piotra i Pawła w Obórkach wzniesiono w XV w. w mieszanej konstrukcji. Ściany wschodnia i południowa prezbiterium oraz północna i południowa nawy zbudowane zostały z drewna w konstrukcji zrębowej, od północy do murowanej ściany prezbiterium dobudowana została murowana zakrystia. Ściana zachodnia nawy również w dużej części lub w całości wymieniona została na murowaną. Od południa do nawy dobudowano kruchtę wejściową w konstrukcji szkieletowej, a od zachodu dostawiono szkieletową, kilkukondygnacyjną wieżę. Czytaj więcej
Sławomir Mielnik – fotograf niebanalny
Rocznik 1980, Opolanin. Człowiek szczęśliwy, bo praca jest jego pasją. Jak sam twierdzi, nie mógłby w życiu robić nic innego. Ciągle szuka nowych tematów, wyzwań. Jest przy tym konserwatystą – nie interesuje go podkręcanie zdjęć filtrami. W fotografii nie idzie na skróty – szuka głębi przekazu, prawdy. Jest niebanalny. Czytaj więcej
366. rocznica ogłoszenia w Opolu uniwersału wzywającego do obrony Rzeczypospolitej
Kilka razy w dziejach, oczy całej Rzeczypospolitej zwrócone były na Opole – stary, piastowski gród. Tak było m.in. w 1655 r. podczas tzw. „potopu szwedzkiego”. Wówczas to, 30 listopada 1655 r. w klasztorze oo. Franciszkanów przy opolskim Rynku, król Jan Kazimierz ogłosił uniwersał opolski wzywających poddanych do powstania przeciw Szwedom. Akt ten skierowany był nie tylko do szlachty, ale także do chłopów i wszystkich mieszkańców ówczesnej Rzeczypospolitej. Czytaj więcej
Kościół odpustowy pw. św. Anny w Oleśnie – Pomnik Historii
Nie tylko jest Pomnikiem Historii, pomnikiem polskości, ale także wyjątkowym symbolem wolności w architekturze. Od ponad 500 lat urzeka swoją historią, architekturą i wyjątkowym klimatem. Jest jak drogocenny klejnot, skarb dany w depozyt Ziemi Oleskiej. Przez miejscowych jest określany „różą zaklętą w drewnie”. Czytaj więcej
Księżniczka Elżbieta (1348-1361) – najpiękniejsza z rodu Piastów
Jest kobietą zagadką. Zjawą. Do historii przeszła dzięki wielkiej, romantycznej i tragicznej miłości, która okazała się silniejsza niż śmierć. Jej tajemnicę do dziś pilne strzegą ruiny strzeleckiego zamczyska. Czytaj więcej
Franciszka Kożdoń z domu Kempna (1891-1944). Ofiara Auschwitz-Birkenau nr 50195
Urodziła się 22 grudnia 1891 r. w Pielgrzymowicach koło Rybnika. Była aktywną działaczką ZHP, Towarzystwa Polek i Towarzystwa Śpiewaczego „Seraf”. W 1914 r. wyszła za mąż za Pawła Kożdonia (1890-1942), uczestnika trzech powstań śląskich, działacza plebiscytowego i wybitnego działacza społecznego, który był m.in. współzałożycielem Towarzystwa Śpiewaczego „Seraf” w Rybniku i organizatorem Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Chwałowicach oraz Towarzystwa Czytelni Ludowych. Czytaj więcej
Dąb szypułkowy „Klara” w Wielopolu – świadek rodzinnych tragedii i wielkich miłości
W niewielkiej odległości od Popielowskiej Kolonii, w dębowym lesie łęgowym między Wielopolem a Kolonią Popielowską, pamiętającym jeszcze puszcze odrzańskie, znajduje się wiekowy „dąb Klara”. Został nazwany imieniem córki bogatego hrabiego – Klary, która uciekając przed wrogami pod drzewem znalazła upragniony spokój. Miejsce, w którym zginęła dziewczyna jeszcze na początku XX w. okoliczni mieszkańcy nazywali „Spokojem Klary”. Czytaj więcej
Sosna z Olesna – święte drzewo w ołtarzu słynnej „Róży Olesna”
W dawnych czasach ludzie doceniali stare drzewa a szczególnie potężne okazy uważali za święte. Miłość do lasów i borów przejawiała się w codziennym życiu, pieśniach i podaniach. Słowianie wierzyli, że gaje jako miejsca święte dysponowały uzdrawiającymi siłami, które dawały i przywracały życie. W województwie opolskim nie brakuje tzw. świętych drzew. Dobrym przykładem jest sosna w drewnianym barokowym kościele pw. św. Anny – słynnej „róży Olesna”. Według legendy świątynię zbudowano wokół cudownej sosny, której obcięto wierzchołek i konary, a pień do dzisiaj podtrzymuje ołtarz główny. U góry drzewa umieszczono białą owalną tabliczkę z napisem: “Czcigodna stara sosna, pod którą jedna panienka za wstawiennictwem Anny Świętej od śmierci uratowana była. Lipiec 1444”. Czytaj więcej
Aleje czereśniowe w okolicy Góry Św. Anny – charakterystyczny element krajobrazu
Najstarsze drzewa mają ok. 90 lat. I choć nie są prawnie chronione, to są charakterystycznym elementem krajobrazu Góry Św. Anny i znakiem rozpoznawczym okolicy. Łączą harmonijnie krajobraz kulturowy, stworzony przez człowieka z krajobrazem stworzonym przez naturę. Aleje czereśniowe przy drogach w okolicy Góry Św. Anny wyglądają szczególnie atrakcyjnie wiosną, gdy kwitną. Pełnią też szereg funkcji przyrodniczych – moderują klimat wpływając na skład powietrza, temperaturę i opady atmosferyczne, a także podnoszą jakość gleby, co jest istotne zwłaszcza dla sąsiadujących z nimi pól uprawnych. Są też domem dla pachnicy dębowej, owada, który w Polsce znajduje się pod ścisłą ochroną gatunkową i w myśl Dyrektywy Siedliskowej UE jest uznawany za gatunek szczególnie ważny. Czytaj więcej
Anna księżna opolska (~ 1348 – 1378) – kobiecość uwieczniona w kamieniu
Anna była tą pośród księżniczek opolskich, której znamy wygląd. Jej wizerunek zachował się na tumbie, czyli głównej części gotyckiego grobowca przedstawiającej postać zmarłej, znajdującej się w kaplicy św. Anny tzw. Piastowskiej w kościele OO. Franciszkanów w Opolu.
Była żoną księcia opolskiego Bolesława III (ok. 1337 – 1382) i matką pięciorga dzieci: synów Jana Kropidło, Bolesława IV, Henryka, Bernarda i córki Anny. Zmarła w Opolu w 1378 r. Mąż przeżył ją o cztery lata, zmarł 21 września 1382 r. Oboje pochowani zostali w kaplicy św. Anny w kościele OO. Franciszkanów w Opolu, która pełniła już funkcję nekropolii Piastów Opolskich. W 2 połowie XIV wieku nieznany z imienia artysta wyczarował z kamienia ich przepiękny sarkofag, który do dziś możemy podziwiać. Inspiracją do jego powstania był zapewne powstały między 1300 a 1320 r. sarkofag księcia śląskiego Henryka IV Prawego (Probusa), wybitne dzieło sztuki, które wówczas stało się wzorem do naśladowania dla innych książąt śląskich. Czytaj więcej