„Partnerstwo dla dziedzictwa” w Ujeździe

Tradycja układania dywanów kwietnych na procesje Bożego Ciała to wyjątkowo ulotny, duchowy i niematerialny przejaw dziedzictwa kulturowego. W Kluczu, Olszowej, Zalesiu Śląskim i Zimnej Wódce jest ona zwyczajem niezwykle barwnym, atrakcyjnym a przy tym niesamowicie przepełnionym wiarą. To prawdziwy fenomen, że tutaj, w tych podstrzeleckich wsiach wiara stała się tradycją. I to tradycją zauważoną na arenie krajowej – poprzez wpis w 2020 r. na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego – jak i w świecie, co stało się za przyczyną wpisu w grudniu 2021 r. na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości UNESCO. O tym wszystkim można było przekonać się w piątek, 25 listopada br. podczas konwersatorium pod nazwą „Partnerstwo dla dziedzictwa”, które zorganizowano w Sali widowiskowej Miejsko-Gminnego Ośrodka Działalności Kulturalnej w Ujeździe. Czytaj więcej

Archiwum Społeczne w Ujeździe ma służyć zachowaniu lokalnych tradycji

Pamięć ludzka jest ulotna i często znika wraz z nami. Aby utrwalić lokalne tradycje, zwyczaje i obrzędy – wszystko to co jest ulotne i niematerialne – w Ujeździe powstanie Archiwum Społeczne. Będzie ono narzędziem do tego, aby zarchiwizować to co dziś wiemy, to co zachowane jest w pamięci depozytariuszy układania kwietnych dywanów na procesje Bożego Ciała, ale także innych lokalnych tradycji. Będzie ono również wzmacniać więzi społeczne i wspólnoty depozytariuszy. Czytaj więcej

Ucieleśnienie niematerialności

Aby zarchiwizować i utrwalić coś, co jest z natury niematerialne, nieuchwytne i niedotykalne, wspólnota depozytariuszy tradycji kwietnych dywanów tworzy Archiwum Społeczne w Ujeździe. Decyzja o tym, że chcą, że wart już zapadła. Wybrany został też ochotnik, który zajmie się jego stworzeniem – to niezastąpiony Błażej Duk, lider depozytariuszy z Zalesia Śląskiego. O tym jak to zrobić, jak „rozgryźć” złożony temat opowie ekspert dr Arkadiusz Jełowicki podczas bezpłatnych warsztatów, które odbędą się w sobotę 22 października br. w godz. 10.00 – 12.00 dla depozytariuszy dywanów kwietnych i w godz. 13.00 – 15.00 dla wszystkich innych zainteresowanych. Serdecznie zapraszamy! Czytaj więcej

W Ujeździe zainaugurowano projekt badawczy poświęcony tradycji kwietnych dywanów

W środę, 28 maja 2022 r. w Miejsko-Gminnym Ośrodku Działalności Kulturalnej w Ujeździe zainaugurowano projekt badawczy pt. „Tradycja dywanów kwietnych na Opolszczyźnie – identyfikacja, plan ochrony oraz wzmacnianie tradycji”, dofinansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu „Kultura ludowa i tradycyjna”. Na zwołanej konferencji prasowej, burmistrz Ujazdu, pan Hubert Ibrom przedstawił założenia realizowanego przez dwa lata projektu badawczego Czytaj więcej

Krucha sztuka, czyli miłość do piękna

Kroszonkarstwo wymaga cierpliwości, delikatności, opanowania i zdolności manualnych. Ale, aby z kruchej skorupki powstało dzieło sztuki, twórca musi mieć również tę pewność siebie, że to, co robi jest piękne. A czy jest coś piękniejszego niż kwiat? Ulotne piękno, które od wieków chciano zatrzymać, utrwalić, przenieść na kruchą skorupkę życiodajnego jaja – odwiecznego symbolu życia i odrodzenia. Nie dziwi więc, że to właśnie kwiaty stały się ulubionym motywem opolskich kroszonkarek. Czytaj więcej

Wielkanocne procesje konne

Wielkanocne procesje konne są – jako zwyczaj o charakterze agrarnym – dziękczynno-błagalnymi objazdami pól przez rolników. W trakcie procesji gospodarze modlą się o dobre urodzaje, pogodę oraz ochronę plonów. Jest to jeden z elementów grupy zwyczajów, który roboczo nazywamy błogosławieństwem pól. Czytaj więcej

Wielki Czwartek – chodzenie z klekotkami

W tradycji ludowej Wielki Czwartek zwany był cierniowym. Najpopularniejszym zwyczajem wielkoczwartkowym, praktykowanym dawniej na historycznym Górnym Śląsku, było chodzenie z tzw. klekotkami, klepaczkami, tragaczkami, czy grzechotkami. Były to proste, drewniane kołatki wykonane przez miejscowych stolarzy. Kołatki te używano zamiast dzwonów kościelnych na znak żałoby, zdrady Judasza i początku Męki Chrystusa – począwszy od wieczornej Mszy św. wielkoczwartkowej (po Gloria), aż do południa Wielkiej Soboty. Z klekotkami chłopcy (wyłącznie) chodzili dookoła kościoła trzy razy w ciągu dnia – rano, w południe i na wieczór. Wierzono, iż klekotanie wystraszy zło, które panoszy się ze szczególną siłą przed Wielkanocą. J. Lompa tak o tym zwyczaju pisał: „Na wsiach chłopcy nie mają większy uciechy nad tą, gdy chodzą przed świętami wielkanocnymi z klekotkami”. Czytaj więcej

Błażej Duk z Zalesia Śląskiego – fotograf, społecznik

Można go spotkać wszędzie tam, gdzie dzieje się coś ciekawego. Twarz zwykle zasłania mu aparat fotograficzny. Fotografia to wielka pasja, która z czasem stała się źródłem jego utrzymania. Błażej Duk szczególnie kocha śląskie tradycje i zwyczaje. Uwiecznia je, kataloguje i zbiera. Ma talent, zmysł, to przysłowiowe „coś”, co sprawia, że jego zdjęcia są wyjątkowe. Zaangażował się m.in. w promocję tradycji układania dywanów kwietnych na Procesję Bożego Ciała i jest przedstawicielem  depozytariuszy z Zalesia Śląskiego. Czytaj więcej