Tradycją się staje, że sierpień i wrzesień w naszym regionie upływają pod hasłem promowania lokalnego dziedzictwa kulturowego. Wrzesień to naturalnie ogólnopolskie Europejskie Dni Dziedzictwa, w których Opolszczyzna aktywnie uczestniczy, ale i sierpień zamykamy z miłymi wspomnieniami. Niemodlin ma już swój Etnofestiwal, organizowany na Zamku wspólnie z Narodowym Instytutem Dziedzictwa, a Strzelce Opolskie przyzwyczajają publiczność do Festiwalu Dziedzictwa i Tradycji, którego druga odsłona miała miejsce w Powiatowym Centrum Kultury 26 sierpnia 2023 r. Czytaj więcej
Archiwum Tagu: Błażej Duk
Dywan kwietny dla księdza Teodora Smiatka
Dnia 19 czerwca 2023 r., ks. Proboszcz Teodor Smiatek z parafii pw. św. Jadwigi Śląskiej w Zalesiu Śląskim, obchodził okrągły jubileusz 30. lat kapłaństwa. Z tej też okazji parafianie zrobili mu miłą niespodziankę i jak przystało na wielopokoleniową tradycję układania kwietnych dywanów w naszej parafii, przygotowali w kościele piękny dywan kwietny. Czytaj więcej
Zakończenie Oktawy Bożego Ciała w Zalesiu Śląskim
W parafii pw. św. Jadwigi Śląskiej w Zalesiu Śląskim od 28 lat trwa piękna tradycja odprawiania Mszy św. na tzw. „górach”, czyli w północnej części Zalesia Śląskiego, wchodzącej w skład Wyżyny Śląskiej, a także święcenia wianków na zakończenie Oktawy Bożego Ciała. Czytaj więcej
Kwietne dywany obiektem badań etnograficznych
Czworo badaczy pod kierunkiem dr hab. Katarzyny Smyk, prof. UMSC podczas tegorocznego Bożego Ciała przyglądało się tradycji układania kwietnych dywanów na procesje Bożego Ciała w Kluczu, Olszowej, Zimnej Wódce i Zalesiu Śląskim. Była to kontynuacja podjętych w ubiegłym roku badań etnograficznych, Czytaj więcej
Aby chronić żywe dziedzictwo trzeba współpracować
W piątek, 12 maja 2023 r. w Powiatowym centrum Kultury w Strzelcach Opolskich odbyło się seminarium pt. „Dywany kwietne – jak chronić żywe dziedzictwo?”, podczas którego zastanawiano się w jaki sposób można chronić to, co ulotne, nieuchwytne. Czytaj więcej
„Dywany kwietne – jak chronić żywe dziedzictwo?” – seminarium w Strzelcach Opolskich
W piętek, 12 maja 2023 r. zapraszamy na seminarium pt. „Dywany kwietne – jak chronić żywe dziedzictwo?”, które odbędzie się w Powiatowym Centrum Kultury w Strzelcach Opolskich. W ramach spotkania wykłady, pokazy i warsztaty. Czytaj więcej
„Partnerstwo dla dziedzictwa” w Ujeździe
Tradycja układania dywanów kwietnych na procesje Bożego Ciała to wyjątkowo ulotny, duchowy i niematerialny przejaw dziedzictwa kulturowego. W Kluczu, Olszowej, Zalesiu Śląskim i Zimnej Wódce jest ona zwyczajem niezwykle barwnym, atrakcyjnym a przy tym niesamowicie przepełnionym wiarą. To prawdziwy fenomen, że tutaj, w tych podstrzeleckich wsiach wiara stała się tradycją. I to tradycją zauważoną na arenie krajowej – poprzez wpis w 2020 r. na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego – jak i w świecie, co stało się za przyczyną wpisu w grudniu 2021 r. na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości UNESCO. O tym wszystkim można było przekonać się w piątek, 25 listopada br. podczas konwersatorium pod nazwą „Partnerstwo dla dziedzictwa”, które zorganizowano w Sali widowiskowej Miejsko-Gminnego Ośrodka Działalności Kulturalnej w Ujeździe. Czytaj więcej
Archiwum Społeczne w Ujeździe ma służyć zachowaniu lokalnych tradycji
Pamięć ludzka jest ulotna i często znika wraz z nami. Aby utrwalić lokalne tradycje, zwyczaje i obrzędy – wszystko to co jest ulotne i niematerialne – w Ujeździe powstanie Archiwum Społeczne. Będzie ono narzędziem do tego, aby zarchiwizować to co dziś wiemy, to co zachowane jest w pamięci depozytariuszy układania kwietnych dywanów na procesje Bożego Ciała, ale także innych lokalnych tradycji. Będzie ono również wzmacniać więzi społeczne i wspólnoty depozytariuszy. Czytaj więcej
Ucieleśnienie niematerialności
Aby zarchiwizować i utrwalić coś, co jest z natury niematerialne, nieuchwytne i niedotykalne, wspólnota depozytariuszy tradycji kwietnych dywanów tworzy Archiwum Społeczne w Ujeździe. Decyzja o tym, że chcą, że wart już zapadła. Wybrany został też ochotnik, który zajmie się jego stworzeniem – to niezastąpiony Błażej Duk, lider depozytariuszy z Zalesia Śląskiego. O tym jak to zrobić, jak „rozgryźć” złożony temat opowie ekspert dr Arkadiusz Jełowicki podczas bezpłatnych warsztatów, które odbędą się w sobotę 22 października br. w godz. 10.00 – 12.00 dla depozytariuszy dywanów kwietnych i w godz. 13.00 – 15.00 dla wszystkich innych zainteresowanych. Serdecznie zapraszamy! Czytaj więcej
W Ujeździe zainaugurowano projekt badawczy poświęcony tradycji kwietnych dywanów
W środę, 28 maja 2022 r. w Miejsko-Gminnym Ośrodku Działalności Kulturalnej w Ujeździe zainaugurowano projekt badawczy pt. „Tradycja dywanów kwietnych na Opolszczyźnie – identyfikacja, plan ochrony oraz wzmacnianie tradycji”, dofinansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu „Kultura ludowa i tradycyjna”. Na zwołanej konferencji prasowej, burmistrz Ujazdu, pan Hubert Ibrom przedstawił założenia realizowanego przez dwa lata projektu badawczego Czytaj więcej
Krucha sztuka, czyli miłość do piękna
Kroszonkarstwo wymaga cierpliwości, delikatności, opanowania i zdolności manualnych. Ale, aby z kruchej skorupki powstało dzieło sztuki, twórca musi mieć również tę pewność siebie, że to, co robi jest piękne. A czy jest coś piękniejszego niż kwiat? Ulotne piękno, które od wieków chciano zatrzymać, utrwalić, przenieść na kruchą skorupkę życiodajnego jaja – odwiecznego symbolu życia i odrodzenia. Nie dziwi więc, że to właśnie kwiaty stały się ulubionym motywem opolskich kroszonkarek. Czytaj więcej
Wielkanocne procesje konne
Wielkanocne procesje konne są – jako zwyczaj o charakterze agrarnym – dziękczynno-błagalnymi objazdami pól przez rolników. W trakcie procesji gospodarze modlą się o dobre urodzaje, pogodę oraz ochronę plonów. Jest to jeden z elementów grupy zwyczajów, który roboczo nazywamy błogosławieństwem pól. Czytaj więcej
Wielki Czwartek – chodzenie z klekotkami
W tradycji ludowej Wielki Czwartek zwany był cierniowym. Najpopularniejszym zwyczajem wielkoczwartkowym, praktykowanym dawniej na historycznym Górnym Śląsku, było chodzenie z tzw. klekotkami, klepaczkami, tragaczkami, czy grzechotkami. Były to proste, drewniane kołatki wykonane przez miejscowych stolarzy. Kołatki te używano zamiast dzwonów kościelnych na znak żałoby, zdrady Judasza i początku Męki Chrystusa – począwszy od wieczornej Mszy św. wielkoczwartkowej (po Gloria), aż do południa Wielkiej Soboty. Z klekotkami chłopcy (wyłącznie) chodzili dookoła kościoła trzy razy w ciągu dnia – rano, w południe i na wieczór. Wierzono, iż klekotanie wystraszy zło, które panoszy się ze szczególną siłą przed Wielkanocą. J. Lompa tak o tym zwyczaju pisał: „Na wsiach chłopcy nie mają większy uciechy nad tą, gdy chodzą przed świętami wielkanocnymi z klekotkami”. Czytaj więcej
Błażej Duk z Zalesia Śląskiego – fotograf, społecznik
Można go spotkać wszędzie tam, gdzie dzieje się coś ciekawego. Twarz zwykle zasłania mu aparat fotograficzny. Fotografia to wielka pasja, która z czasem stała się źródłem jego utrzymania. Błażej Duk szczególnie kocha śląskie tradycje i zwyczaje. Uwiecznia je, kataloguje i zbiera. Ma talent, zmysł, to przysłowiowe „coś”, co sprawia, że jego zdjęcia są wyjątkowe. Zaangażował się m.in. w promocję tradycji układania dywanów kwietnych na Procesję Bożego Ciała i jest przedstawicielem depozytariuszy z Zalesia Śląskiego. Czytaj więcej