Posto Florestal Fanal – najstarszy las wawrzynowy na Maderze

Teraz, gdy od 11 października 2023 r. zachodnia część rajskiej Madery płonie, każdy kto tam był z trwogą w sercu myśli o unikatowym Lesie Fanal (Posto Florestal Fanal). Czy uda się ochronić światowe dziedzictwo UNESCO? Czy lasy laurowe przetrwają? Czy zostaną już tylko wspomnieniem na pięknych fotografiach? Jak niewiele trzeba, aby to co cenne zniknęło na zawsze… Tych niepokojących myśli nawet nie koi informacja, że maderskie służby ujęły podpalacza… Czytaj więcej

Teresa Kudyba: ocalić annogórskie aleje

Do Świętej Anny prowadzi kilka urokliwych dróg obsadzonych czereśniami, lipami, klonami, jaworami. Są one tak stare, że dziś już nie wiemy lub nie pamiętamy, kto i kiedy je posadził dla potomnych, czyli dla nas. Ale tradycje lokalne, rodzinne przekazy, pamięć i szacunek do dziedzictwa nakazują o te aleje dbać tak starannie, aby przetrwały. Niektóre drzewa wiodące pielgrzymów do Świętej Anny rosną już ponad sto lat. Aleje zostały przed wiekami tak świetnie wpisane w krajobraz wokół Góry Chełmskiej, że nie sposób się pomylić, nawet współcześnie można byłoby zrezygnować z niezbędnych młodemu pokoleniu GPS-ów. Stare drzewa doprowadzą do celu nieomylnie.  Czytaj więcej

Kwiaty Maryi: lilia – kwiat, w którym mieszkają tajemnice

Juliusz Słowacki wierzył, że płatki lilii tworzą kielich, w którym mieszkają tajemnice, a na samym dnie znajduje się dusza. W lilii zaklęta jest wizja narodzin człowieka dla świata z łona ziemi i nocy. Lilia jest jednym z najbardziej wieloznacznych kwiatowych symboli o dużym znaczeniu kulturowym i szeroko rozpowszechnionym motywem we wszystkich dziedzinach sztuk plastycznych. W świecie antycznym była symbolem światła. Dla chrześcijan kwiat ten jest symbolem czystości i niewinność. W innych kulturach, ze względu na swój falliczny słupek i zapach kojarzona jest z płodnością i miłością cielesną. Lilia była jednym z najpopularniejszych roślin ozdobnych starożytności. Ze względu na swój kształt przypominający kielich lub berło w Biznacjum symbolizowała pomyślność i władzę monarszą. Być może właśnie dlatego władcy Francji wybrali ją na swoje godło. Czytaj więcej

Pamukkale – bawełniana twierdza w Turcji

Pamukkale to cud natury, który niestety ulega degradacji. Gorące źródła na zboczach białych, wapiennych skał położone są w dolinie Cürüksu w południowo-zachodniej (zachodnia Anatolia) Turcji ok. 19 km na północ od Denili. Nazwa po turecku znaczy „bawełniany zamek, bawełniana twierdza”, a skojarzenie z bawełną (białe włókna bawełny owijają nasiona rośliny i przypominają wyglądem watę cukrową), nawiązuje do znajdujących się w okolicy rozległych plantacji tej cennej w przemyśle tekstylnym rośliny. Warto to zobaczyć, chociaż widok jest zupełnie inny niż w promocyjnych folderach reklamowych. Czytaj więcej

Alexander Heinrich Friedrich von Humboldt – 250. rocznica urodzin wybitnego przyrodnika

W mijającym właśnie 2022 r. obchodziliśmy 250. rocznicę urodzin Aleksandra von Humbolda, wybitnego niemieckiego przyrodnika, podróżnika i twórcy nowoczesnej geografii.  Z tej okazji Muzeum Hutnictwa Doliny Małej Panwi w Ozimku przygotowało szereg ciekawych inicjatyw przybliżających postać tego wybitnego naukowca, w których udział wzięli niemieccy badacze, a także spokrewnieni z przyrodnikiem przedstawiciele rodziny von Humbold. Czytaj więcej

Cap de Formentor, czyli najpiękniejsze widoki na Majorce

Półwysep Formentor jest najbardziej na północ wysuniętym przylądkiem wyspy Majorka. Stanowi 20 kilometrowej długości przedłużenie gór Serra de Tramuntana. Jest najpiękniejszym miejscem na tej hiszpańskiej wyspie. Widok wpadających do turkusowego Morza Śródziemnego stromych klifów górskich otoczonych dziką przyrodą jest wprost olśniewający. Nic więc dziwnego, że w 2011 r. pasmo górskie Serra de Tramuntana od Andratx po Cap de Formentor wpisano na Listę światowego dziedzictwa naturalnego UNESCO. Czytaj więcej

„Tak dużych inwestycji nie powinniśmy robić” – Radni Gminy Brenna podjęli decyzję w sprawie Hali Jaworowej

Sala obrad Rady Gminny Brenna w poniedziałek, 16 maja 2022 r. wypełniła się licznie  mieszkańcami i osobami zainteresowanymi losami Hali Jaworowej. W tym dniu bowiem odbyła się nadzwyczajnej sesji Rady Gminny, a goście mogli na początku zabrać głos. Jako pierwszy, w imieniu inwestora, zabrał głos pan Tomasz Butkiewicz z Green Mountain Investors sp. z o.o. Czytaj więcej

Hala Jaworowa – jeszcze nie utracone dziedzictwo

Największa Hala Beskidu Śląskiego na naszych oczach zostanie bezpowrotnie zniszczona. Człowiek dopełnia swojego niszczycielskiego aktu dewastując nie tylko przyrodę, krajobraz, ale także dziedzictwo niematerialne górali beskidzkich.

Wybitna polska pisarka Zofia Kossak-Szatkowska, którą los związał z Beskidem Śląskim w książce „Nieznany kraj” opisując Beskidy pisała: Czytaj więcej

Magnolia – wiosenna ozdoba ogrodu

Jest wiosenną ozdobą przydomowych ogrodów i skwerów. Zachwyca wspaniałymi, dużymi kwiatami, rozwijającymi się często na bezlistnych jeszcze pędach. Powala zapachem. Niezwykle intensywnym i aromatycznym. Ujmuje delikatnością i ulotnością. Nic więc dziwnego, że w Chinach kwiat magnolii jest symbolem czystości i szczerości. Wykorzystuje się je (zarówno kwiaty, pędy i korę) w ziołolecznictwie i medycynie naturalnej. Czytaj więcej

142. rocznica urodzin Marii Arct-Golczewskiej (1872-1913) – popularyzatorki przyrody

Mimo wielu trudności i przeciwieństw losu uzyskała pozwolenie na udział w zajęciach na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, gdzie była jedną z pierwszych studentek. Miała wówczas 23 lata i męża. Ukończyła studia na Wydziale Przyrodniczym UJ. Jej sukces ośmielił inne wybitne umysły kobiece, które chciały zgłębiać naukę. Była idolką – wzorem do naśladowania dla wielu kobiet, które poszły jej śladem. Przede wszystkim Maria Arct-Golczewska zajęła się popularyzacją przyrody i botaniki. Pisała cieszące się uznaniem czytelników podręczniki, atlasy, pogadanki i poradniki przyrodnicze. Całe swoje krótkie życie poświęciła popularyzacji przyrody. Czytaj więcej

Gwiazda Północy w Jastrzębiej Górze – najdalej na północ wysunięty punkt Polski

Jest obowiązkowym punktem do zobaczenia w Jastrzębiej Górze. Znajduje się przy ul. Norwida przy klifowym wybrzeżu, ale najpiękniejsza droga prowadzi leśnym traktem wzdłuż wybrzeża. Gwiazda Północy to obelisk ustawiony w 2001 r. z inicjatywy Towarzystwa Miłośników Jastrzębiej Góry. Na płycie informacyjnej zamieszczonej na masywnym kamieniu, widnieje znak orła oraz parametry długości i szerokości geograficznej tego miejsca – N54°50’08”, E18°18’10”. Czytaj więcej

Lisi Jar w Jastrzębiej Górze

To osobliwość przyrody, którą warto zobaczyć. Kiedyś ten słynny wąwóz miał ok. 10 km długości lecz na skutek działania Morza Bałtyckiego ma on jedynie 350 m. To tutaj właśnie w XVI wieku wszedł na ląd król Polski Zygmunt III Waza (1566-1632), po rozbiciu się 2 listopada 1598 r. jego okrętu, którym wracał z nieudanej wyprawy do Szwecji (19 lutego 1594 r. został w Uppsali koronowany na króla Szwecji). Ponoć króla uratowali miejscowi rybacy i poprowadzili go na ląd bezpieczną drogą przez Lisi Jar. Czytaj więcej

Alexander von Humboldt (1769-1859) – człowiek, który zmienił sposób postrzegania natury i przyrody

Był wybitnym niemieckim geografem, podróżnikiem i przyrodnikiem. Był jedną z najciekawszych postaci XIX-wiecznej Europy. Bez niego nie byłoby „Fausta” Goethego, teorii Darwina, czy książek Julesa Verne’a o Orinoko. Przez współczesnych, nazywany był „najsławniejszym człowiekiem po Napoleonie”. Goethe pisał w listach, że spotkania z Humboldtem były „najjaśniejszymi momentami” jego życia.  Książki Humboldta były tak popularne, że ludzie przekupywali księgarzy, aby dostać egzemplarz. Nie dorobił się na nich, a cały swój majątek wydał na podróże. Idea natury, którą stworzył stała się fundamentem ekologii. Jego książki przyczyniły się do wyzwolenia Ameryki Łacińskiej, a także do ochrony starych drzew – jest twórcą pojęcia „pomnik przyrody”. Żył długo, choć nie raz otarł się o śmierć. Jego życie to podróże i praca, którą ułatwiała mu nieprzeciętna pamięć. XX wiek zrujnował wizerunek Niemców, i o wybitnym przyrodniku  w Europie zapomniano.  Jego postać do publicznej pamięci przywróciła Andrea Wulf, dzięki swojej genialnej książce „Człowiek, który zrozumiał naturę. Nowy świat Aleksandra von Humboldta”. Obecnie Alexander von Humboldt uznawany jest za ostatniego człowieka, który ogarniał umysłem cały stan ówczesnej wiedzy przyrodniczej. Czytaj więcej