Epiphania Christi, czyli Objawienie Chrystusa popularnie zwane świętem Trzech Króli kryje w sobie ciekawą i symboliczną obrzędowość. Uroczystości zaczynają się już w wigilię święta, tj. 5 stycznia. Wówczas to ma miejsce święcenie wody i kredy w kościołach. Czytaj więcej
Archiwum Tagu: dziedzictwo niematerialne
Nowy Rok
Święto obchodzone 1 stycznia ma swoją genezę w kalendarzach rzymskich. Jest to pierwszy dzień w 356 dniach roku w kalendarzu gregoriańskim, zreformowanym przez papieża Grzegorza XIII w 1582 roku. W Polsce Nowy Rok w dniu 1 stycznia jako odrębne święto obchodzi się od 1630 roku. Data tego święta w Europie przyjęła się późno (np. Grecja w 1923 r.) Czytaj więcej
Dobry rok Huberta Ibroma, burmistrza Ujazdu
Rok 2021 r. okazał się bardzo dobrym czasem dla 30-letniego Huberta Ibroma, burmistrza gminy Ujazd, który z energią i pomysłem zmienia swoją gminę. Obok sukcesów gospodarczych, inwestycyjnych i społecznych osiągnął coś, czego nikt przed nim nie potrafił zrobić, ani w Województwie Opolskim, ani na historycznym Górnym Śląsku – wprowadził lokalną tradycję układania dywanów kwietnych na Reprezentatywną listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego prowadzoną w oparciu o Konwencję UNESCO z 2003 r. I choć nie zrobił tego samodzielnie, to już zawsze wpis dywanów kwiatowych na listę światowego dziedzictwa będzie kojarzony z Jego rządami. Tym aktem, burmistrz Ibrom nie tylko dał, wydawałoby się nieosiągalną dla Opolszczyzny możliwość promocji lokalnej tradycji w świecie, ale także stanął przed obowiązkiem jej ochrony i zachowania dla przyszłych pokoleń. Czytaj więcej
Wigilia – czas czuwania
Boże Narodzenie, to od kilkunastu wieków w powszechnej świadomości chrześcijan najbardziej uroczyście obchodzone święto. W Polsce wprowadzono je do kalendarza kościelnego w X wieku. Cały cykl świąteczny obejmuje Boże Narodzenie, poprzedzone Wigilią, Nowy Rok, święto Trzech Króli oraz sześć niedziel po Trzech Królach wraz ze świętem Matki Boskiej Gromnicznej (święto Ofiarowania Pańskiego obchodzone w dniu 2 lutego). Czytaj więcej
Szczodre Gody – pradawne święto Słowian
Słowianie byli ludem rolniczym i jak pisze Paweł Stalmach – „uważali na stan słońca i od niego zawisłe zmiany w przyrodzie, czyli na każdą porę, w której stosowną pracę rozpoczynać mieli, a którą z uczczeniem bóstwa rozpoczynali. Czynili więc w każdym czasie, co się im przygodziło, co było w god, czyli w porę (…). Mieli zaś szczególnie dwa główne gody, które im stan słońca wskazywał, a zwłaszcza zimowe i letnie„. Jednym z głównych świąt Słowian były zimowe gody obchodzone na całej Słowiańszczyźnie. Czytaj więcej
Polskie sokolnictwo wpisane na listę UNESCO
Wpis sokolnictwa na Reprezentatywną listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości prowadzoną w oparciu o Konwencję UNESCO z 2003 r. został we wtorek 14 grudnia 2021 r. rozszerzony o sześć państw: Polskę, Irlandię, Chorwację, Holandię, Kirgistan oraz Słowację i obecnie obejmuje 24 państwa. Decyzję o rozszerzeniu wpisu podjął Międzyrządowy Komitet ds. Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego podczas 16. sesji w Paryżu. To trzeci element polskiego dziedzictwa niematerialnego na liście UNESCO! Czytaj więcej
6 grudnia – mikołajki
Dzisiaj św. Mikołaj większości kojarzy się z grubym, przerośniętym krasnalem stworzonego przez Freda Mizena na potrzeby reklamy amerykańskiego napoju, do którego powstania przyczyniła się satyra Washingtona Irwinga. Od 1969 r. święto 6 grudnia zostało zniesione przez sobór watykański II, a średniowieczne teksty hagiograficzne poświęcone św. Mikołajowi zniknęły z kalendarza katolickiego. Czytaj więcej
4 grudnia – św. Barbara
Św. Barbara (z łac. „cudzoziemka, obca” – obca wśród swoich) jest jedną z najbardziej czczonych świętych chrześcijańskich i patronką budowniczych, architektów oraz górników. Jest patronką dobrej śmierci i trudnej pracy. Jej wizerunki można spotkać w kościołach oraz w kopalniach – najstarsza rzeźba przedstawiająca postać świętej z 1689 r. znajduje się w kopalni soli w Wieliczce. Czytaj więcej
Adwent – czas oczekiwania
Adwent, to w Kościele chrześcijańskim okres oczekiwania na narodziny Jezusa Chrystusa. Nazwa adwent pochodzi od łacińskiego wyrazu adventus, oznaczającego przyjście. Jak podaje Zygmunt Gloger, dawniej adwent nazywano „czterdziestnicą”, ponieważ post trwał 40 dni, zaczynając nazajutrz po św. Marcinie. Czytaj więcej
Helena Wojtasik z Tułowic – 30 lat twórczości ludowej
Jest uznaną pisankarką opolską. Często można ją spotkać w stroju ludowym, który zakłada również na formalne uroczystości. W mgnieniu oka jej zręczne palce tworzą efektowne wzory huculskie lub wołyńskie. Pani Helena pisze pisanki woskiem przy użyciu kiski, następnie barwi jaja w barwnikach spożywczych. Dzięki jej zaangażowaniu pisanie pisanek techniką batikową na Śląsku Opolskim zostało w 2020 r. wpisane na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Teraz twórczyni ludowa walczy o rozszerzenie formuły nazewnictwa wojewódzkiego konkursu kroszonkarskiego o pisanki. Czytaj więcej
Teresa Sobota z Olszowej – 40 lat twórczości ludowej
W tym roku świętowała 40-lecie udokumentowanej twórczości ludowej. Jest znaną opolską kroszonkarką a swoje dzieła tworzy głównie techniką rytowniczą, choć jej specjalnością jest również trawienie kwasem. Kroszonki tworzy przez cały rok. W swoim domu stworzyła izbę regionalną, w której większość zgromadzonych w niej rzeczy to pamiątki rodzinne. Teresa Sobota z Olszowej jest niezwykłą osobą, pełną energii i z ogromnym bagażem cierpliwości oraz życzliwości, który w tej pasji jest mocnym fundamentem. Czytaj więcej
Wszystkich Świętych i Zaduszki
Dwa pierwsze dni listopada, to dni wspomnień. Są to bowiem dni poświęcone pamięci zmarłych i wielkie doroczne święta odprawiane ku ich czci. Terminy tych świąt wyznaczone zostały przez Kościół w IX w. W 835 r. papież Jana XI ustanowił uroczystość Wszystkich Świętych (1 listopada) ku czci zmarłych świętych – już zbawionych – i to zarówno świętych wyniesionych na ołtarze, jak i nikomu nie znanych. Przeszło sto lat później, w 998 r., Odylon, opat klasztoru benedyktynów Czytaj więcej
Ozimina na polu w Olszowej już rośnie ukazując piękny kształt serca zwieńczonego krzyżem
Serca, krzyże i serca z krzyżami wysiane oziminą można już obserwować na polach w okolicy Strzelec Opolskich. W Olszowej, na polu pani Teresy Soboty pszenica zimowa już wyrosła ukazując piękny kształt serca zwieńczonego krzyżem. – „Chodzę co parę dni na pole i obserwuję te znaki. Pięknie rośnie. Może Bóg da dobry plon” – cieszy się pani Teresa Sobota z Olszowej. Czytaj więcej
Opolszczyzna zdominowała ogólnopolską IV Galę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego w Nowym Sączu
We wtorek, 19 października 2021 r. w sali widowiskowej im. Lucjana Lipińskiego w Małopolskim Centrum Kultury „Sokół” w Nowym Sączu odbyła się uroczysta gala, podczas której pani Joanna Cicha-Kuczyńska radca i przedstawiciel Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Bartosz Skaldawski, Dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa wręczyli depozytariuszom oficjalne decyzje o wpisie zwyczajów na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. W latach 2019-2021 na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego wpisano aż 8 zwyczajów z województwa opolskiego. Nic dziwnego, że na gali opolskie po prostu rozbiło bank. Wszystkie wpisy powstały dzięki zaangażowaniu Oddziału Terenowego Narodowego Instytutu Dziedzictwa w Opolu. Czytaj więcej
Pieśni z lasu – nowy projekt muzyczny
Tym razem chcemy połączyć nasze zamiłowanie do przyrody, historii i muzyki. Wyrazem tego kultu przyrody, miłości do lasów i śląskich pieśni ludowych będzie nowa płyta wybitnego śląskiego artysty Grzegorz Płonki pt. „Pieśni z lasu”. Czytaj więcej