Matylda von Würtemberg (1801 – 1825) – muza i ukochana żona

Była prawdziwą muzą swojego męża. Urodziła się i zmarła 13 kwietnia… Po wielkiej miłości pozostały materialne świadectwa utraconego raju Würtembergów w Pokoju. „Świątynia Matyldy” przetrwała do naszych czasów. Jest świadectwem dawnej świetności Pokoju i romantycznym symbolem utraconego raju możnowładców.

Księżniczka Matylda Karolina Fryderyka von Waldeck – Pyrmondt na świat przyszła 13 kwietnia 1801 r. w Rhoden. Gdy miała 16 lat poślubiła księcia Eugena II von Würtemberg (1788 – 1857), trzeciego w kolejności właściciela wspaniałej rezydencji w Pokoju. Huczny ślub odbył się 20 kwietnia 1817 r. w Arolsen w Hesji. Podobno, młodzi zakochali się w sobie bez pamięci. Matylda była piękną kobietą. Czytaj więcej →

Józefina Reszke (1855-1891) – wybitna śpiewaczka operowa

Swoim sopranem dramatycznym o niskiej barwie podbijała europejskie opery, a gdy wróciła do Polski, honoraria za występy przeznaczała na wsparcie działań patriotycznych w kraju. Urodziła się 166. lat temu, 4 czerwca 1855 r. w Warszawie. Odniosła ogromny sukces. Była wielką gwiazdą. Publiczność ją uwielbiała, krytycy zachwalali, a dyrektorzy najświetniejszych sal operowych płacili za jej występ bajońskie sumy! Czytaj więcej →

Procesja Bożego Ciała z tradycją kwietnych dywanów w Kluczu, Olszowej, Zalesiu Śląskim i Zimnej Wódce ma szansę trafić na listę UNESCO

O tej starej, pięknej i bardzo ulotnej tradycji wkrótce usłyszy cały świat, bo wpis na listę światowego dziedzictwa UNESCO, to szansa na promocję. To także docenienie wysiłku śląskich katolików, którzy od pokoleń kultywują tradycję – tradycję, która łączy, buduje wspólnotę i trwa mimo zmieniającego się świata. W 2020 r. tradycja została wpisana na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Idea wpisu wyszła z Oddziału Terenowego Narodowego Instytutu Dziedzictwa w Opolu. Instytut pomógł również przy przypisaniu wniosku zarówno na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego, a także na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości, prowadzoną w oparciu o Konwencję UNESCO 2003 r. w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Pod koniec marca 2020 r. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego złożyło wniosek pt. „Tradycja dywanów kwiatowych na procesję Bożego Ciała” na listę informacyjną UNESCO. Ewentualny wpis zwyczaju na tę prestiżową listę nastąpi w grudniu 2021 r. Jeśli się uda, będzie to pierwszy wpis na listę UNESCO z województwa opolskiego! Czytaj więcej →

Zamek w Niemodlinie – jedno z najwybitniejszych dzieł śląskiego renesansu

Wyjątkowe wśród polskich zabytków znaczenie zamku w Niemodlinie opiera się na istotnych cechach jego dziedzictwa materialnego i niematerialnego, a także znaczeniu obiektu jako jednego z najlepiej zachowanych w substancji autentycznej i najbardziej reprezentatywnych (w sensie rozwoju przestrzennego) przykładów architektury rezydencjonalnej na terenie historycznego Górnego Śląska. Czy będzie kolejnym Pomnikiem Historii w województwie opolskim? Czytaj więcej →

Witelon – pierwszy w dziejach Śląska uczony, który wywarł ogromny wpływ na rozwój nauk eksperymentalnych i stosowanych

Był jednym z najwybitniejszych polskich naukowców XIII wieku. Twórcą podstaw psychologii spostrzegania i pierwszym polskim uczonym znanym w największych ośrodkach naukowych ówczesnej Europy. Zajmował się fizyką, matematyką, filozofią i optyką. Był pierwszym znanym uczonym, piszącym o sobie „in nostra terra, scilicet Polonia” – czyli z naszej ziemi, to znaczy Polski. Od 2003 r. jego imię nosi Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Legnicy. Uczony jest również bohaterem powieści łódzkiego prozaika Witolda Jabłońskiego Gwiazda Wenus Gwiazda Lucyfer (2003-2007). Czytaj więcej →

Procesja św. Urbana w Żużeli

Patronem Żużeli (Gmina Krapkowice, Parafia pw. Wszystkich Świętych w Brożcu) jest św. Urban, którego święto obchodzimy 25 maja. Jest patronem rolników oraz jak mawia lud – „patronem od gradobicia i ognia”. Od 1995 r. w Żużeli znów odbywają się procesje ku czci św. Urbana. Tak też było i w tym roku. W sobotę, 22 maja 2021 r. o godz. 18.00 wierni zgromadzili się przy kapliczce ku czci św. Urbana, znajdującej się za wsią Żużela przy drodze w kierunku Krapkowic. Czytaj więcej →

Grzegorz Płonka o nowym życiu starych, ludowych pieśni – Radio Katowice

Zachęcamy do wysłuchania wywiadu ( emitowany 8 maja 2021 r.) z artystą Grzegorzem Płonką (z lewej) w Radio Katowice m.in. na temat II wydania naszej płyty CD „Nadstawcie ucha, kochani ludkowie”. Grzegorz Płonka opowiedział dlaczego powstały remiksy 4 utworów z I wydania płyty i podziękował naszemu sponsorowi strategicznemu firmie GAZ-SYSTEM S.A. Czytaj więcej →

Pomnik „Bojownikom o polskość Śląska Opolskiego” w Opolu

Pomnik autorstwa Jana Borowczaka budzi kontrowersje. Potocznie określany jest przez mieszkańców Opola mianem „baby na byku” i oceniany jako „za duży”, „nie udany” i niewiele osób potrafi powiedzieć „o co w nim chodzi” i „po co ta baba siedzi na tym byku?”. Pomnik określany jest jako „Opolska Nike”. Przedstawia on mityczną boginię Nike z rozpostartymi skrzydłami (symbolizującą zwycięstwo i wolność), stojącą na turze. Czytaj więcej →

Cmentarz rodziny von Wichelhaus w Naroku

W lesie w Naroku, pod opieką tamtejszej Leśniczówki, należącej do Lasów Państwowych – Nadleśnictwa w Opolu znajduje się ich cmentarz rodziny von Wichelhaus, dawnych właścicieli pałacu w Naroku. Cmentarz nie jest ujęty w żadnej ewidencji. Opiekuje się nim Nadleśnictwo i mieszkańcy Naroka, wśród których zachowała się pamięć o Wichelhausach jako ludziach uczciwych i skromnych. Podobno, choć sami byli ewangelikami, to harmonijnie współżyli z katolicką większością społeczności wsi. Czytaj więcej →

Sosna z Olesna – święte drzewo w ołtarzu słynnej „Róży Olesna”

W dawnych czasach ludzie doceniali stare drzewa a szczególnie potężne okazy uważali za święte. Miłość do lasów i borów przejawiała się w codziennym życiu, pieśniach i podaniach. Słowianie wierzyli, że gaje jako miejsca święte dysponowały uzdrawiającymi siłami, które dawały i przywracały życie. W województwie opolskim nie brakuje tzw. świętych drzew. Dobrym przykładem jest sosna w drewnianym barokowym kościele pw. św. Anny – słynnej „róży Olesna”. Według legendy świątynię zbudowano wokół cudownej sosny, której obcięto wierzchołek i konary, a pień do dzisiaj podtrzymuje ołtarz główny. U góry drzewa umieszczono białą owalną tabliczkę z napisem: “Czcigodna stara sosna, pod którą jedna panienka za wstawiennictwem Anny Świętej od śmierci uratowana była. Lipiec 1444”. Czytaj więcej →

Zespół zamkowo-parkowy w Pszczynie uznany za Pomnik Historii!

Na mocy rozporządzenia Prezydenta RP z dnia 19 kwietnia 2021 r. zespół zamkowo-parkowy w Pszczynie został uznany za Pomnik Historii. Zabytek ten należy do jednych z najciekawszych rezydencji arystokratycznych w Polsce. We wnętrzu zachował się niemal kompletne wystrój i wyposażenie pochodzące z 2 poł. XIX w. i początku XX wieku. Zespół zamkowo-parkowy w Pszczynie stanowi doskonały dokument ukazujący przemiany w architekturze i otoczeniu środkowoeuropejskich siedzib magnackich. Czytaj więcej →

„Nadstawcie ucha, kochani ludkowie” można zamówić drugie wydanie naszej płyty!

Wydanie drugie płyty „Nadstawcie ucha, kochani ludkowie” to wyjątkowy cymes wydany przez Fundację „Dla Dziedzictwa.” Zawiera 11 utworów plus 5 remiksów z pieśniami powstań śląskich w nowoczesnej aranżacji pod kierunkiem wybitnego śląskiego artysty Grzegorza Płonki. Pieśni pochodzą ze zbiorów prof. Adolfa Dygacza. Mecenasami wydania są: GAZ-SYSTEM S.A., Wodociągi i Kanalizacja Opole sp. z o.o. oraz Narodowy Bank Polski.

Patronat honorowy nad wydawnictwem objęli: Instytut Śląski w Opolu, Instytut Pamięci Narodowej, Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej, PFRON Oddział w Opolu. Patronat medialny sprawują: Polskie Radio Katowice, TVP 3 Opole, Radio Opole, Radio DOXA i portal NGOpole.pl.

Czytaj więcej →

Zamek Piastów Śląskich w Brzegu – Pomnik Historii

Dawna siedziba Piastów Śląskich w Brzegu jest jednym z ważniejszych zamków renesansowych w Europie Środkowo-Wschodniej. Kompleks ten jest cennym i wyjątkowym świadectwem piastowskich fundacji książęcych na Śląsku. Jest materialnym dowodem związków Piastów Śląskich z władcami Królestwa Polskiego. Od dawna jest on zaliczany do najcenniejszych zabytków architektury Śląska. Warto podkreślić, że rezydencja Piastów brzeskich budziła duże zainteresowanie na ziemiach polskich. Polacy podróżujący po Śląsku dostrzegali szczególną wartość tego zabytku. O zamku brzeskim pisali m.in. w 1821 r. Julian Ursyn Niemcewicz w „Podróżach historycznych”, Bogusz Zygmunt Stęczyński w rymowanym opisie „Śląsk. Podróż malownicza w 21 pieśniach” (1844 r.). O zabytkach Brzegu wielokrotnie pisał „Tygodnik Ilustrowany”, najpopularniejsze polskie czasopismo XIX wieku. Co ciekawe, zamek w Brzegu przez samych fundatorów traktowany był jako pomnik dynastii. Nawet w czasach przynależności do państwa pruskiego w niemieckim piśmiennictwie powtarzany był przymiotnik „piastowski”. Czytaj więcej →

NBP uczcił 100. rocznicę III Powstania Śląskiego. Narodowy Bank Polski wprowadził do obiegu monety kolekcjonerskie 100. rocznica III Powstania Śląskiego

Narodowy Bank Polski dnia 15 kwietnia br. wprowadził do obiegu złotą monetę o nominale 200 zł i srebrną monetę o nominale 10 zł upamiętniających 100. rocznicę III Powstania Śląskiego. Na rewersach monet złotej i srebrnej umieszczono sylwetki dwóch powstańców, którzy obsługują zdobyczny niemiecki ciężki karabin maszynowy Maxim wz. 1908 (odrębne przestawienie tematu dla każdej z monet). Na monecie złotej obok walczących zaprezentowano sztandar powstańczy z napisem „Tobie Polsko” i wizerunkiem orła powstańczego. Na monecie srebrnej orzeł powstańczy znajduje się nad wizerunkami powstańców. Czytaj więcej →

Rozalia Schreier – wybawczyni Fryderyka II

Była żoną rybaka z Opola i nie mielibyśmy o niej pojęcia, gdyby pewnego dnia na jej drodze nie pojawił się wystraszony król pruski Fryderyk II zwany Wielkim. O życiu Rozalii Schreier niewiele wiemy poza tym, że żyła w XVIII –wiecznym Opolu, które było wówczas peryferyjnym miastem monarchii habsburskiej. Zajmowało obszar (16 hektarów) od katedry pw. św. Krzyża (początkowo drewniana, wymieniona w źródłach w 1223 r.) na północy do klasztoru OO. Franciszkanów na południu (ufundowany w 1248 r. przez księcia Władysława), od zamku na Ostrówku na zachodnie po klasztor dominikanów na wschodzie. Od centralnie zaplanowanego rynku szachownicowo rozchodziły się ulice, tworząc kwartały zabudowań. Zabudowa była przeważnie drewniana, a dachy kryte były gontem. Czytaj więcej →