Na wakacyjnych warsztatach u twórczyni ludowej Teresy Soboty w Olszowej nie tylko skrobie się jajka! Tym razem uczniowie przenosili własne wzory z kroszonek na koszulki. Było dużo frajdy! Okazało się, że malowanie na tkaninie to nie to samo, co rysowanie na kartce papieru –jest o wiele trudniej… Ale za to efekt końcowy zaskoczył nawet samych uczestników warsztatów. Czytaj więcej
Archiwum Tagu: dziedzictwo niematerialne
Zielone Świątki – skarbnica słowiańskich zwyczajów
Choć są jednym z trzech najważniejszych świąt w kościelnym roku obrzędowym, w praktyce mają charakter uroczystości bardziej świeckiej niż religijnej. Dlaczego Zielone Świątki? Dlatego, że zstąpiły dawne słowiańskie „nowe lato”, obchodzone w porze najbujniejszej zieleni pod koniec wiosny lub na początku lata. Do dziś pozostało po nich majenie kapliczek, robienie dekoracji z zielonej, bujnej roślinności, zbieranie ziół. Dlaczego świątki, a nie święta? Czytaj więcej
Krzyżyki z palmy wielkanocnej wpisane na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego
Pierwsze dni czerwca przyniosły dobre wieści dla wszystkich depozytariuszy, którzy kultywują tradycję Krzyżyków z palmy wielkanocnej na Opolszczyźnie. Do Powiatowego Centrum Kultury w Strzelcach Opolskich wpłynęło pismo z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, z gratulacjami i oficjalnym potwierdzeniem faktu dokonania przez Radę ds. Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego przy Ministrze Kultury i Dziedzictwa Narodowego wpisu tej tradycji na Krajową Listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. To już dziewiąty wpis z Opolszczyzny i siódmy z powiatu strzeleckiego na tej prestiżowej liście. Czytaj więcej
W Ujeździe zainaugurowano projekt badawczy poświęcony tradycji kwietnych dywanów
W środę, 28 maja 2022 r. w Miejsko-Gminnym Ośrodku Działalności Kulturalnej w Ujeździe zainaugurowano projekt badawczy pt. „Tradycja dywanów kwietnych na Opolszczyźnie – identyfikacja, plan ochrony oraz wzmacnianie tradycji”, dofinansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu „Kultura ludowa i tradycyjna”. Na zwołanej konferencji prasowej, burmistrz Ujazdu, pan Hubert Ibrom przedstawił założenia realizowanego przez dwa lata projektu badawczego Czytaj więcej
„Słodki dywan kwietny” – ogólnopolski konkurs na ciasto promujące dywany kwietne
Fundacja „Dla Dziedzictwa” organizuje ogólnopolski konkurs dla cukierników i florystów cukierniczych na „słodki dywan kwietny”. Zadaniem uczestników Konkursu będzie stworzenie symbolicznego wyrobu cukierniczego (ciasto, ciastka itp.) na bazie miodu (jako wsparcie lokalnego pszczelarstwa) z posypką (oprawą) z motywem kwietnego dywanu (żywe kwiaty, lukier kwietny itp.). Czytaj więcej
Mieszkańcy wspólnie z badaczami wypracują narzędzia do badań etnograficznych tradycji kwietnych dywanów na Opolszczyźnie
Profesor Katarzyna Smyk, badaczka, Przewodnicząca Rady ds. Dziedzictwa Niematerialnego przy Ministrze Kultury i Dziedzictwa Narodowego spotkała się we wtorek, 17 maja 2022 r. z mieszkańcami Olszowej, Zalesia Śląskiego, Zimnej Wódki i Klucza, aby wspólnie wypracować narzędzia do badań etnograficznych oraz identyfikacji realnych zagrożeń dla tradycji układania dywanów kwietnych układanych na procesje Bożego Ciała w czterech miejscowościach pod Górą Świętej Anny. Narzędzia te, arkusze obserwacji, pani Profesor omówi następnie z zespołem badaczy, którzy podczas Bożego Ciała będą rozmawiać z depozytariuszami. Czytaj więcej
Hala Jaworowa – jeszcze nie utracone dziedzictwo
Największa Hala Beskidu Śląskiego na naszych oczach zostanie bezpowrotnie zniszczona. Człowiek dopełnia swojego niszczycielskiego aktu dewastując nie tylko przyrodę, krajobraz, ale także dziedzictwo niematerialne górali beskidzkich.
Wybitna polska pisarka Zofia Kossak-Szatkowska, którą los związał z Beskidem Śląskim w książce „Nieznany kraj” opisując Beskidy pisała: Czytaj więcej
Róża Willim z Rozmierzy – tradycja to jej drugie imię
Pani Róża kocha róże i inne kwiaty, bo jak twierdzi „imię zobowiązuje ją do tej kwietnej miłości”. Potrafi wyrecytować wszystkie kwiaty związane z Matką Bożą. Zajmuje się zielarstwem i ziołolecznictwem, które wyniosła z rodzinnego domu. Jest sołtysem podstrzeleckiej Rozmierzy, w której przyszła na świat 20 sierpnia 1951 r. w rodzinie państwa Mrozów. Od urodzenia związana jest ze swoją miejscowością i lokalnymi tradycjami. Czytaj więcej
Pierwsze koty za płoty – fotorelacja z warsztatów „Mistrz Tradycji”
„Moja pierwsza w życiu wydmuszka” – wykrzyczała z zachwytu Katarzyna Latocha, po tym jak samodzielnie udało jej się usunąć przy pomocy strzykawki z igłą płynną zawartość jajka. Po szkoleniu robienia wydmuszek z kurzych jaj uczniowie Teresy Soboty z Olszowej próbowali swoich sił na zabarwionych wcześniej wydmuszkach. Niektórzy po raz pierwszy w życiu trzymali nożyk i kruchą skorupkę kurzego jaja. Po okiem mistrzyni próbowali zrobić pierwsze wzory kwietne. Tak zaczęła się ich przygoda z kroszonką, która potrwa do 15 grudnia 2022 r., kiedy to zaprezentują publicznie swoje dzieła. Wówczas też obejrzymy film dokumentalny autorstwa Sławomira Mielnika. Czytaj więcej
Krucha sztuka, czyli miłość do piękna
Kroszonkarstwo wymaga cierpliwości, delikatności, opanowania i zdolności manualnych. Ale, aby z kruchej skorupki powstało dzieło sztuki, twórca musi mieć również tę pewność siebie, że to, co robi jest piękne. A czy jest coś piękniejszego niż kwiat? Ulotne piękno, które od wieków chciano zatrzymać, utrwalić, przenieść na kruchą skorupkę życiodajnego jaja – odwiecznego symbolu życia i odrodzenia. Nie dziwi więc, że to właśnie kwiaty stały się ulubionym motywem opolskich kroszonkarek. Czytaj więcej
Teresa Kudyba – Kroszonka & Pisanka, czyli opolskie jaja
„Opolska Kroszonka” stała się w ostatnich latach tak silną marką, że jej wpisanie na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości prowadzoną w oparciu o konwencję UNESCO nie powinno być problemem. Wniosek w imieniu państwa Polskiego składa Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, ale aby ten wniosek powstał, to w regionie i kraju trzeba o to zadbać. Ktoś z urzędu czy ktoś ze środowiska twórców? Oto jest wyzwanie… Czytaj więcej
Maibaum
Specyficznym rodzajem chodzenia z gaikiem, jest kultywowany do dziś w okolicach Strzelec Opolskich tzw. Maibaum, czyli zwyczaj stawiania na koniec kwietnia lub 1 maja (lub w pierwszą niedzielę maja) na placu wiejskim maja, czyli drzewka świerkowego (sosna, jodła) przybranego wstążkami. W Kadłubie (gm. Strzelce Opolskie) panowie przystroili i postawili „moika” w sobotę 30 kwietnia. Co prawda nie było imprezy, ale drzewko majowe ” moik” (jak go nazywają miejscowi) jest imponujące. Czytaj więcej
Ostatnie wolne miejsca na warsztaty kroszonkarskie Teresy Soboty!
To ostatni moment, aby zapisać się na warsztaty kroszonkarskie do Mistrza Tradycji – Teresy Soboty z Olszowej (gmina Ujazd). Nabór uczniów trwa do soboty 30 kwietnia br. włącznie! Warsztaty będą trwały od maja do 15 grudnia 2022 roku. Zajęcia będą odbywały się w soboty (od godz. 10.00) w domu pani Teresy Soboty przy ul. Wiejskiej 13 w Olszowej. Na ostatnich zajęciach w dniu 15 grudnia 2022 r. planowana jest konferencja prasowa i pokaz prac uczniów. Regulamin rekrutacji znajduje się tutaj Czytaj więcej
25 kwietnia – zapomniana obrzędowość w dniu św. Marka
Dnia 25 kwietnia obchodzimy dzień św. Marka, apostoła i ewangelisty umęczonego ok. 68 r. Dzień ten jeszcze po 1945 r. był uroczyście obchodzony na historycznym Górnym Śląsku. Istniało przekonanie, że w tym dniu nie wolno pracować w polu, gdyż wierzono, że „św. Marek może wszystko zniszczyć”. Czytaj więcej
Teresa Sobota i cudowna moc jajka
Okres świąt wielkanocnych to idealna okazja do praktykowania trudnej sztuki kroszonkarstwa. Mistrzyni Tradycji Teresa Sobota z Olszowej nie próżnowała i jeszcze przed oficjalnym rozpoczęciem warsztatów szkoleniowych (rozpoczynają się w maju br.), wzięła pod swoje skrzydła dwie dziewczynki – 8 letnią Natalię i 10-letnią Klaudię. Zajęcia nie były wykładem, lecz zabawą pobudzającą do kreatywności. Teresa Sobota ma tę umiejętność, potrafi zainteresować, a jajko… cóż ma cudowną moc przyciągania. Czytaj więcej