Przez 45 lat stał na straży dziedzictwa archeologicznego w województwie opolskim. Pracował w instytucjach zajmujących się ochroną dziedzictwa kulturowego. Był działaczem „Solidarności”, wybitnym znawcą województwa opolskiego pod względem archeologicznym, topograficzno-przyrodniczym i geograficzno-historycznym, a także popularyzatorem wiedzy o archeologii regionu. Do ostatnich dni pracował nad książką – przewodnikiem pt. Szlakiem średniowiecznych grodzisk wzdłuż dolnego biegu Nysy Kłodzkiej, wydanym przez Narodowy Instytut Dziedzictwa. Czytaj więcej
Archiwum Tagu: archeologia
Wynalazek sposobu lepienia naczyń glinianych, to jeden z największych zdobyczy człowieka w pradziejach
Umiejętność lepienia naczyń glinianych była przełomowym wydarzeniem w dziejach ludzkości! Zmienił się asortyment i jakość spożywanych potraw. Pojawiła się potrzeba nadania im odpowiedniego smaku. O tym wszystkim opowiadał dr Marek Bednarek, znany archeolog, badacz wielu stanowisk archeologicznych na Śląsku podczas warsztatów archeologicznych pt. „Glina-naczynia-narodziny smaku”, które zorganizowano w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Nowej Cerekwi (gm. Kietrz), w dniu 17 września 2021 r. Czytaj więcej
Glina – naczynia – narodziny smaków
W piątek, 17 września br. o godz. 10.00 zapraszamy na archeologiczne zajęcia edukacyjne dla młodzieży w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Nowej Cerekwi (gmina Kietrz). Tego samego dnia od godziny 16.00 zapraszamy również rodziców i mieszkańców Nowej Cerekwi na warsztaty archeologiczne, które poprowadzi archeolog dr Marek Bednarek.
Umiejętność lepienia naczyń glinianych była przełomowym wydarzeniem w dziejach ludzkości! Zmienił się asortyment i jakość spożywanych potraw. Pojawiła się potrzeba nadania im odpowiedniego smaku. O tym wszystkim będzie opowiadał dr Marek Bednarek, znany archeolog, badacz wielu stanowisk archeologicznych na Śląsku, współpracujący m.in. z Fundacją „Dla Dziedzictwa”. Czytaj więcej
Archeologiczne dziedzictwo w lasach
Archeologia i las to symbioza. Najczęściej las postrzegany jest przez ludzi jako twór natury, który istnieje od wieków. Sam rośnie, niszczeje, potem odradza się. Ale to właśnie w przestrzeni leśnej od najdawniejszych czasów trwa twórcze współdziałania przyrody i człowieka. Jest w tej przestrzeni, zakreślonej z jednej strony czasem, a z drugiej strony obszarem drzew, stan niszczenia i pożogi, ale jest też stan tworzenia. Las, jak żadne inne dzieło natury, zachował dla współczesnych ludzi obiekty wytworzone przez ich dziadów i pradziadów. Dlatego właśnie las należy traktować jako swoisty twór przyrody chroniący, przechowujący i utrwalający dla nas ślady pobytu i działania naszych przodków. Czytaj więcej
Pytań nie było końca. Archeologia na żywo, na wyciągniecie ręki…
Stereotypowo archeologia kojarzyła się dzieciom z Egiptem, zamkami i Indiana Jonsem. Były też pytania o dinozaury… Archeolog dr Marek Bednarek przywiózł ze sobą i wystawił na stole jakieś „dziwne”, stare przedmioty, z których dzieci potrafiły rozpoznać jedynie całe „garnki”. Ale były też ”kamienie”. Zabraliśmy dzieci w daleką podróż w przeszłość, do czasów kiedy rozwój kultury praludzi zaczął się od wykorzystania przedmiotów wykonanych z… kamienia. Pięściaków, siekierek, toporków…..
Celtycki świat na Śląsku
Archeolog dr Marek Bednarek w rozmowie z „Gościem Niedzielnym” opowiedział o świecie Celtów na Śląsku. Wywiad ukazał się w 19 numerze „Gościa Niedzielnego” z 16 maja 2021 r. Współpracujący z Fundacją „Dla Dziedzictwa” celtolog, odkrywca setek stanowisk archeologicznych opowiedział o Celtach, którzy prawie 300 lat żyli w naszym regionie. Największą jak dotąd znaną osadą na Górnym Śląsku Celtowie założyli nad Skalnym Stawem na wzniesieniu koło Nowej Cerekwi. Celtolog twierdzi, że Celtowie przybyli na Śląsk na początku IV w. p.n.e. Zdaniem badacza, Śląsk nie był ich przypadkowym wyborem. Znaleźli tu to, czego szukali – korzystne warunki do życia, do rozwoju rolnictwa i hodowli zwierząt. Czytaj więcej
Pisanka z Ostrówka
Wielkim skarbem i kopalnią wiedzy z rożnych dziedzin nauki jest wczesnośredniowieczny gród na Ostrówku pochodzący prawdopodobnie z 2 połowy X wieku. Osada szybko uzyskała miejski charakter w skutek skupienia się w niej znacznej liczny rzemieślników i handlarzy (W. Hołubowicz, Opole w wiekach X-XII, Katowice 1956, str. 9). W takiej formie przetrwała do początków XIII wieku i potem na skutek lokacji miasta na Opola zniknęła pod warstwami ziemi. Odkryto ją w latach 1930-1933. To co odkryli niemieccy badacze nie pasowało do ówczesnej ideologii niemieckiego Oppeln, więc prawdziwe badania naukowe rozpoczęto dopiero od 1948 r. i z przerwami kontynuowano aż do 1997 r. Z przeprowadzonych w latach 50. XX w. badań archeologicznych jasno wynika, że budownictwo wczesnośredniowiecznego Opola było podobne do drewnianego budownictwa występującego na terenie Polski Piastowskiej, Rusi Kijowskiej i innych państw słowiańskich. Bez wątpienia było słowiańskie, było dziełem miejscowych rękodzielników. (W. Hołubowicz, Opole w wiekach X-XII, Katowice 1956, str. 108). Czytaj więcej
Asterix i Obelix – pobratymcy Celtów na Śląsku
Pod koniec VI w. p.n.e. na pograniczu francusko-szwajcarsko-niemieckim pojawiła się nowa kultura, którą od stanowiska La Tène położnym nad jeziorem Neuchâtel w Szwajcarii nazwano kulturą lateńską. Jest to pierwsza kultura w „barbarzyńskiej” Europie , którą dzięki źródłom antycznym możemy powiązać z konkretnym etnosem. Byli nim Celtowie zwani też Galami. W bardzo krótkim czasie lud ten i jego kultura opanowują ogromne połacie Europy, od dzisiejszej Hiszpanii po Ukrainę i od północnej Italii po Wyspy Brytyjskie. Apogeum ich ekspansji przypada na początek IV w. p.n.e. Czytaj więcej
Osadnictwo celtyckie na Górnym Śląsku – publikacja Narodowego Instytutu Dziedzictwa
Opracowanie pt. Osadnictwo celtyckie na Górnym Śląsku, autorstwa Marka Bednarka i Krzysztofa Spychały, jest rezultatem ich ponad 30. letnich poszukiwań powierzchniowych w południowej części Opolszczyzny, w tym wielokrotnych prospekcji Płaskowyżu Głubczyckiego, archeologicznych badań wykopaliskowych na wytypowanych stanowiskach oraz kwerendy archiwów i literatury. Czytaj więcej
Nowe opowiadania o przygodach pana Szpachelki i Wojtusia, dla dzieci i nie tylko [ebook]
Sławny archeolog pan Szpachelka oraz Wojtuś, mały mądrala i chłopiec, który lubi zaglądać w różne czasy i miejsca, przeżyli już niejedną przygodę, czy to na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, czy na Łysej Górze i w innych miejscach województwa świętokrzyskiego. Czytaj więcej