Archiwum Kategorii: Dziedzictwo

Jak karnawał, to wodzenie niedźwiedzia na Śląsku Opolskim!

Wodzenie niedźwiedzia (zwane berami) kultywowane jest obecnie w około stu miejscowościach na Śląsku Opolskim podczas karnawału. Dawniej był to obrzęd o znaczeniu magicznym, mającym zapewnić urodzaj w Nowym Roku. Dziś to raczej zabawne widowisko integrujące mieszkańców danej miejscowości, organizowane najczęściej przez lokalne Ochotnicze Straże Pożarne, Ludowe Zespoły Sportowe, czy Rady Sołeckie. W Dębiu w gminie Chrząstowice barwny korowód przebierańców przeszedł przez wieś 22 stycznia br. Każda gospodyni musiała zatańczyć z niedźwiedziem, a gospodarz poczęstować przebierańców wódką i zostawić datek. Czytaj więcej →

Szaleństwa kobiet, czyli babski comber

Jak karnawał, to oczywiście szaleństwa kobiet, czyli babski comber. W sobotę 26 lutego br. Gminny Ośrodek Kultury w Dobrzeniu Wielkim organizuje I Wojewódzki Babski Comber. Fundacja Opolskie Dziouchy, w połowie lutego 2022 r. organizuje babski comber, podczas którego m.in. planowane jest powołanie do życia Towarzystwa Combrowego, które będzie stać na straży tego wyjątkowego zwyczaju wpisanego w 2020 r. na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego, a także pełnić funkcję organizacji koordynującej wszelkie działania zmierzające do jego ochrony, centrum kontaktowego różnych grup depozytariuszy oraz ośrodka zbierającego relacje, zdjęcia, konkursy itp. na potrzeby mającego w przyszłości powstać archiwum społecznego. Czytaj więcej →

Trwała ruina w Ujeździe – spuścizna fundacyjna biskupstwa wrocławskiego

 

Ruiny zamku w Ujeździe należą dziś do najważniejszych pozostałości XIII-wiecznego zespołu obronno-rezydencjonalnego ziemi strzeleckiej. Stanowią one relikt założenia, które uważane jest za jedno z najwcześniejszych założeń obronnych na Śląsku, będąc wynikiem nadań książąt opolskich i starań biskupów wrocławskich. Usytuowany na wzgórzu, w najwyższym punkcie starego miasta, wraz z kościołem parafialnym pw. św. Andrzeja Apostoła, stanowi ścisłą dominantę w historycznym układzie urbanistycznym Ujazdu. Do dzisiaj z całego założenia zachowało się jedynie skrzydło zachodnie w formie trwałej ruiny oraz obrys skrzydeł południowego i wschodniego. Obiekt użytkowany do 1945 roku, w wyniku działań radzieckich został spalony i popadł w ruinę. Rewaloryzacja obiektu oraz terenu przylegającego, pozwoliła na przywrócenie jego funkcji i udostępnienie zwiedzającym. Czytaj więcej →

Centralne Muzeum Jeńców Wojennych poddało konserwacji 1163 artefakty jeńców wojennych odnalezione na terenie byłego Stalagu 318/VIII F (344) Lamsdorf

Jedną z najcenniejszych grup muzealiów znajdujących się w kolekcji, którą pieczołowicie buduje Centralne Muzeum Jeńców Wojennych, są artefakty pochodzące z prac archeologicznych, poszukiwawczych lub porządkowych w Miejscu Pamięci Narodowej w Łambinowicach. To materialne pozostałości funkcjonujących tu w przeszłości obozów jenieckich oraz poligonów wojskowych, ale przede wszystkim przedmioty związane z żołnierzami wielu armii, których wojenne losy sprowadziły do Lamsdorf, dzisiejszych Łambinowic. Czytaj więcej →

Tradycja robienia krzyżyków z palmy wielkanocnej ma szansę trafić na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego

Gotowy wniosek na wpis tego oryginalnego zwyczaju do Narodowego Instytutu Dziedzictwa złożyła w grudniu 2021 r. w imieniu wspólnoty depozytariuszy pani Joanna Popów-Bogdoł, dyrektor Powiatowego Centrum Kultury w Strzelcach Opolskich. W 2022 r. wniosek trafi pod obrady Rady ds. Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego przy Ministrze Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Czytaj więcej →

Nowy Rok

Święto obchodzone 1 stycznia ma swoją genezę w kalendarzach rzymskich. Jest to pierwszy dzień w 356 dniach roku w kalendarzu gregoriańskim, zreformowanym przez papieża Grzegorza XIII w 1582 roku. W Polsce Nowy Rok w dniu 1 stycznia jako odrębne święto obchodzi się od 1630 roku. Data tego święta w Europie przyjęła się późno (np. Grecja w 1923 r.) Czytaj więcej →

165. rocznica urodzin Wojciecha Kossaka (1856-1942)

Był przedstawicielem nurtu malarstwa o tematyce historycznej i batalistycznej, autorem wielu obrazów przedstawiających wydarzenia z okresu wojen napoleońskich i powstania listopadowego, scenki rodzajowe, portrety i …konie. Wraz z Janem Styką jest współautorem Panoramy Racławickiej. Stworzył wiele wybitnych dzieł sztuki, a także genialne dzieci: poetkę – Marię Pawlikowską-Jasnorzewską, pisarkę – Magdalenę Samozwaniec i malarza – Jerzego Kossaka. Jego wielką pasją były samochody. Czytaj więcej →

Dawne opactwo cysterskie i kościół pw. Wniebowzięcia NMP w Rudach Wielkich

Kompleks klasztorny w Rudach powszechnie zaliczany jest do grupy najważniejszych sakralnych obiektów architektury gotyckiej oraz najcenniejszych dokonań doby baroku na obszarze historycznego Górnego Śląska. Opactwo cysterskie położone jest we wsi Rudy w gminie Kuźnia Raciborska w powiecie raciborskim, nad rzeką Rudą w otoczeniu rozległego terenu leśno-parkowego. Jego powstanie, przypadające na połowę XIII w., wiązane jest z osobą księcia Władysława Opolskiego, od imienia którego pierwotnie nazywano opactwo – „Wladislaw”. Klasztor przeznaczony został dla konwentu cystersów z Jędrzejowa, będącego bezpośrednią filią francuskiego Morimond. Czytaj więcej →

Wigilia – czas czuwania

Boże Narodzenie, to od kilkunastu wieków w powszechnej świadomości chrześcijan najbardziej uroczyście obchodzone święto. W Polsce wprowadzono je do kalendarza kościelnego w X wieku. Cały cykl świąteczny obejmuje Boże Narodzenie, poprzedzone Wigilią, Nowy Rok, święto Trzech Króli oraz sześć niedziel po Trzech Królach wraz ze świętem Matki Boskiej Gromnicznej (święto Ofiarowania Pańskiego obchodzone w dniu 2 lutego). Czytaj więcej →

Szczodre Gody – pradawne święto Słowian

Słowianie byli ludem rolniczym i jak pisze Paweł Stalmach – „uważali na stan słońca i od niego zawisłe zmiany w przyrodzie, czyli na każdą porę, w której stosowną pracę rozpoczynać mieli, a którą z uczczeniem bóstwa rozpoczynali. Czynili więc w każdym czasie, co się im przygodziło, co było w god, czyli w porę (…). Mieli zaś szczególnie dwa główne gody, które im stan słońca wskazywał, a zwłaszcza zimowe i letnie„. Jednym z głównych świąt Słowian były zimowe gody obchodzone na całej Słowiańszczyźnie. Czytaj więcej →

Mamy to! Dywany kwietne na liście UNESCO!

Podczas XVI sesji Międzyrządowego Komitetu ds. Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa Kultury obradującego w dniach 13-18 grudnia 2021 r. w Paryżu, w czwartek 16 grudnia po godz. 11.00 ogłoszono wpis tradycji układania dywanów kwietnych na procesje Bożego Ciała w Spycimierzu, Kluczu, Olszowej Zalesiu Śląskim i Zimniej Wódce na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości prowadzoną w oparciu o Konwencję UNESCO z 2003 r. W imieniu Polski, za ten wielki sukces naszego kraju dziękowali prof. Piotr Gliński, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz pani Joanna Cicha-Kuczyńska, Radca Ministra ds. UNESCO, odpowiedzialna za przygotowanie wniosku. Czytaj więcej →

Polskie sokolnictwo wpisane na listę UNESCO

Wpis sokolnictwa na Reprezentatywną listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości prowadzoną w oparciu o Konwencję UNESCO z 2003 r. został we wtorek 14 grudnia 2021 r. rozszerzony o sześć państw: Polskę, Irlandię, Chorwację, Holandię, Kirgistan oraz  Słowację i obecnie obejmuje 24 państwa. Decyzję o rozszerzeniu wpisu podjął Międzyrządowy Komitet ds. Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego podczas 16. sesji w Paryżu. To trzeci element polskiego dziedzictwa niematerialnego na liście UNESCO! Czytaj więcej →

6 grudnia – mikołajki

Dzisiaj św. Mikołaj większości kojarzy się z grubym, przerośniętym krasnalem stworzonego przez Freda Mizena na potrzeby reklamy amerykańskiego napoju, do którego powstania przyczyniła się satyra Washingtona Irwinga. Od 1969 r. święto 6 grudnia zostało zniesione przez sobór watykański II, a średniowieczne teksty hagiograficzne poświęcone św. Mikołajowi zniknęły z kalendarza katolickiego. Czytaj więcej →