Archiwum Kategorii: Materialne

Historia jednego zabytku: renesansowy strop polichromowany w Obórkach

Kościół pw. śś Apostołów Piotra i Pawła w Obórkach jest jednym z najstarszych drewnianych kościołów w Polsce. Z badań dendrochronologicznych wykonanych w 2020 r. przez prof. Tomasza Ważnego wiemy, że najdawniejszą częścią kościoła są drewniane ściany prezbiterium (południowa i wschodnia) wykonane z drewna jodłowego w 1447 r. Wówczas to właścicielem Obórek i patronem kościoła był Jan z Pogorzeli, występujący w źródłach w latach 1435-1447. Analiza prof. Ważnego wykazała, że ściany nawy wzniesiono około 1483 r. Obecna konstrukcja dachu pochodzi z 1506 r. Natomiast z 1618 r. pochodzi zachowana niewielka konstrukcja dzwonna w wieży kościoła. (Dzwon wykonano we Wrocławiu w 1849 r., o czym informuje data na płaszczu dzwonu). Czytaj więcej →

Historia jednego zabytku: grób rodziny Paderewskich w Żytomierzu

Cmentarz w Żytomierzu powoli odkrywa swoje tajemnice. Dziko rosnąca roślinność zakrywa część nagrobków pochłaniając znaczną część nekropolii. W Żytomierzu jest wiele polskich grobów. Podczas inwentaryzacji cmentarza w 1999 roku zanotowano prawie 2200 mogił noszących polskie nazwiska. A było ich znacznie więcej. Wśród nich zdarzały się i rodziny, które zapisały się w naszej historii. Każdy z nas, zna nazwisko „Paderewski”, kojarzy się ono z Ignacym Paderewskim, utalentowanym pianistą i politykiem. Na cmentarzu w Żytomierzu jest kilka grobów tej rodziny. Spoczywają tutaj rodzice pianisty Jan i Anna, jego przyrodnia siostra (Maria) i kuzyni. Czytaj więcej →

Akcja społeczna – sprzątamy kościół w Obórkach!

W sobotę, 28 sierpnia br. kontynuowaliśmy naszą akcję sprzątania kościoła pw. śś. Apostołów Piotra i Pawła w Obórkach, który jest jednym z najstarszych kościołów drewnianych w Polsce. Z badań dendrochronologicznych wykonanych w 2020 r. przez prof. Tomasza Ważnego wiemy, że najstarszą częścią kościoła są ściany prezbiterium (południowa i wschodnia) wykonane z drewna jodłowego w 1447 r. Świątynia ma niesamowity klimat, cenny polichromowany strop patronowy i malowidła ścienne pod tynkiem. Czytaj więcej →

Perła baroku – zespół pałacowo-parkowy w Goszczu

Porównywany jest do Wilanowa i Poczdamu. Należy do najokazalszych i rzadkich na Śląsku czteroskrzydłowych założeń pałacowych typu palladiańskiego. Architekturą nawiązuje do berlińskiej architektury rezydencjonalnej, pośrednio także – do założeń francuskich, angielskich i holenderskich. Z dawnej świetności rezydencji pozostały jednak ruiny oraz zamieszkałe obecnie budynki gospodarskie (gościnne). Zabytek ma burzliwą i fascynującą historię. Jego powojenne losy przypominają pałac w Kopicach koło Grodkowa, który podobnie jak Goszcz ocalał z pożogi wojennej i popadł w ruinę po 1945 roku…Na remont czekał 70 lat. Obecnie, dzięki środkom finansowym pozyskanym przez gminę Twardogóra unikatowy zabytek ma szansę na rewitalizację i nowy rozdział w swojej historii. Czytaj więcej →

Profesor Stefan Bryła (1886-1943) – wybitny polski inżynier, pionier spawalnictwa i konstrukcji spawanych

Stefan Władysław Bryła urodził się 17 sierpnia 1886 r. w Krakowie. Był wybitnym polskim inżynierem budowlanym, pionierem spawalnictwa i konstrukcji spawanych, twórcą   pierwszego na świecie mostu spawanego. Był też politykiem lwowskiej chadecji, Profesorem Politechniki Lwowskiej i Posłem na sejm II RP. Czytaj więcej →

Kościół odpustowy pw. św. Anny w Oleśnie – Pomnik Historii

Nie tylko jest Pomnikiem Historii, pomnikiem polskości, ale także wyjątkowym symbolem wolności w architekturze. Od ponad 500 lat urzeka swoją historią, architekturą i wyjątkowym klimatem. Jest jak drogocenny klejnot, skarb dany w depozyt Ziemi Oleskiej. Przez miejscowych jest określany „różą zaklętą w drewnie”. Czytaj więcej →

Ruiny zamku w Strzelcach Opolskich

Po wspaniałym zamku książąt strzeleckich pozostały dziś tylko otoczone parkiem  ruiny, które mają swoją długą i burzliwą historię. W 2019 r. prywatny właściciel zakończył remont zamkowej wieży. W lipcu 2021 r. Radni Strzelec Opolskich podjęli uchwałę ws. nadania nazwy strzeleckiemu parkowi krajobrazowemu z 1 poł. XIX w. – Parku Renardów. Czytaj więcej →

Ocal mogiłę pradziada od zapomnienia – cmentarz w Żytomierzu

Cmentarz w Żytomierzu został po dwóch latach objęty ponownie akcją społeczną „Ocal mogiłę pradziada od zapomnienia”, która odbywa się pod patronatem telewizji Polonia. Inicjatorką owej akcji jest Pani Grażyna Orłowska, dziennikarka, która duszą i sercem związana jest na stałe z Ukrainą.  Ja pojechałam tam jako wolontariusza Fundacji „Dla Dziedzictwa”. Czytaj więcej →

Kościół pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Obórkach

Jest jednym z najstarszych kościołów drewnianych w Polsce. Ma niesamowity klimat, cenny polichromowany strop patronowy i malowidła ścienne pod tynkiem. Leży na tzw. Szlaku Polichromii Brzeskich i dzisiaj jest zamknięty dla zwiedzających. Czytaj więcej →

Cmentarz polski w Żytomierzu na Ukrainie

Jeden z najstarszych i największych cmentarzy polskich na obecnym terenie Ukrainy powstał w 1799 roku jako cmentarz „polowy”(zlokalizowany poza miastem) w Żytomierzu. Genezę powstania cmentarza wiąże się z przepełnieniem cmentarzy śródmiejskich i groźbą pojawienia się epidemii. Żytomierz jako miasto, stolica Wołynia, stanowił jeden z najmocniejszych ośrodków polskości w epoce rozbiorowej, na terenie zaboru rosyjskiego. Powierzchnia cmentarza obecnie wynosi 9 ha 60 arów. Najstarszy plan całej nekropolii wraz z wykazem 246 najciekawszych nagrobków (warto dodać iż w języku polskim) został sporządzony przez Ferdynanda Proniewicza, Czytaj więcej →

Tadeusz Tański (1892-1941) – genialny wynalazca – wizjoner

Był geniuszem. Wybitnym polskim wynalazcą-wizjonerem, konstruktorem samochodowym, inżynierem mechanikiem. Znawcy wymieniają go obok takich nazwisk jak  Henry Ford i Ferdynand Porsche, ale w przeciwieństwie do nich nie był milionerem… Jego życiorys to gotowy scenariusz na przebój kinowy. W historii Tański zapisał się jako konstruktor pierwszego polskiego pojazdu pancernego, który zbudowano na bazie Forda T i wykorzystano w wojnie polsko-bolszewickiej. Został zamordowany przez Niemców 23 marca 1941 r. w niemieckim obozie koncentracyjnym KL Auschwitz-Birkenau. Czytaj więcej →

Ponowny pochówek na cmentarzu żydowskim w Słubicach

W czwartek 24 czerwca br. na zabytkowym cmentarzu żydowskim w Słubicach gościł rabin Marcin Natanjehuda Dudek-Lewin, prezes stowarzyszenia „Ahawas Tora” w Poznaniu, na co dzień mieszkający w Berlinie. Bezpośrednim powodem wizyty było odkrycie przez społecznego opiekuna zabytków i wolontariusza opiekującego się miejscowym kirkutem ludzkich kości na powierzchni ziemi…Cztery ludzkie kości o posuniętym stanie rozkładu zostały odnalezione podczas prac porządkowych na asfaltowym parkingu dawnego hotelu „Gościniec Staropolski”, w części przysłoniętej suchymi gałęziami robinii akacjowej. Czytaj więcej →

Klasztor w Panewnikach część 1

Pierwszą siedzibą franciszkanów przybyłych w 1902 roku do Panewnik był dom odkupiony od mikołowskiego kupca Nieradzika, położony przy obecnej ulicy Panewnickiej. Ojcowie Kamil Bolczyk i Wilhelm Rogosz urządzili w swej siedzibie furtę, refektarz i kaplicę, w której znalazł się przywieziony z Kochłowic ołtarz. Pojawienie się franciszkanów we wsi związane było z planem budowy przy granicy z Ligotą kompleksu klasztornego. Miał on zapewniać duchową opiekę okolicznym mieszkańcom i turystom odwiedzającym te tereny oraz – jak głosi jedna z teorii – odciągać ludność śląską od pielgrzymowania do Częstochowy czy do Krakowa. Czytaj więcej →

Zamek w Niemodlinie – jedno z najwybitniejszych dzieł śląskiego renesansu

Wyjątkowe wśród polskich zabytków znaczenie zamku w Niemodlinie opiera się na istotnych cechach jego dziedzictwa materialnego i niematerialnego, a także znaczeniu obiektu jako jednego z najlepiej zachowanych w substancji autentycznej i najbardziej reprezentatywnych (w sensie rozwoju przestrzennego) przykładów architektury rezydencjonalnej na terenie historycznego Górnego Śląska. Czy będzie kolejnym Pomnikiem Historii w województwie opolskim? Czytaj więcej →