Archiwum Tagu: woj. małopolskie

PL-MA

278. rocznica urodzin prof. Rafała Czerwiakowskiego (1743-1816) – ojca chirurgii polskiej

Był polskim chirurgiem, położnikiem, astronomem i twórcą pierwszej w Polsce katedry chirurgii. Był pijarem i przyjacielem Jana Śniadeckiego, Jana Jaśkiewicza i Hugona Kołłątaja, któremu Komisja Edukacji Narodowej zleciła reformę Akademii Krakowskiej. Czytaj więcej →

Rudolf Weigl (1883-1957). Polak z wyboru. Fanatyk nauki, który pokonał tyfus

Był wybitnym uczonym, światowej sławy biologiem, który rozsławił polską naukę. Szczepionka przeciw tyfusowi, którą stworzył, uratowała miliony osób na całym świecie. Choć zasłużył, nie dostał Nagrody Nobla. Rudolf Weigl, podobnie jak Oskar Kolberg, Samuel Linde, czy Wincenty Pol, był Polakiem z wyboru. I chociaż nauczył mikrobiologów hodować zarazki tyfusu plamistego we wszach, a potem stworzył z nich szczepionkę, to wciąż jest za mało znany. Czytaj więcej →

Faustyna Kowalska (1905-1938) – święta Kościoła katolickiego

Była mistyczką, stygmatyczką i wizjonerką. W historii zapisała się jako głosicielka Miłosierdzia Bożego. Należy do grona największych mistyków w historii Kościoła. Od dziecka chciała zostać zakonnicą, ale rodzice nie wyrażali na to zgody. Dopięła swego i 1 w 1925 r. wstąpiła do Zgromadzenia Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia w Warszawie. Czytaj więcej →

183. rocznica urodzin Adama Asnyka (1838-1897) – poety-filozofa, obieżyświata, który kochał Tatry

Był wybitnym polskim poetą i dramatopisarzem. Niemcy podczas okupacji hitlerowskiej uznali jego twórczość za niebezpieczną i przeznaczoną do zniszczenia. Nic dziwnego, bo Asnyk w swojej twórczości wyrażał tęsknotę za „siłą ducha” i pragnienie odrodzenia „duszy współczesnej”. Choć jest patronem wielu szkół, ulic i osiedli w Polsce za sprawą swojej spuścizny literackiej, to trzeba pamiętać, że Adam Asnyk był też publicystą, wydawcą i działaczem patriotycznym, członkiem Rządu Narodowego w czasie powstania styczniowego. Kochał podróże i Tatry. Czytaj więcej →

437. rocznica śmierci Jana Kochanowskiego (1530-1584)

Jego twórczość, to „przewrót kopernikański” w polskiej literaturze. Był wybitnym poetą polskim i jednym z najwybitniejszych poetów renesansu w Europie. Przedstawicielem filozofii eklektycznej i głębokiej wiary w Boga – łączącym tradycję antyku i chrześcijaństwa. Badacze podkreślają, że język i styl Kochanowskiego przyczyniły się do rozwoju polskiego języka literackiego. Czytaj więcej →

Helena Modrzejewska (1840-1909) – aktorka stulecia

Wybitna polska aktorka, która podbiła Amerykę i uczyła Anglików, jak grać Szekspira. Zwykła mówić: „Kiedy walczę, czuję, że żyję”. W swoich wspomnieniach pisała, że żałuje, że nie było jej dane zostać drugą Joanną d`Arc, więc oręż zamieniła w słowo. Została aktorką, wybitną, na przekór wielu opinii, że „nie ma talentu”. Modrzejewska grała cała sobą, niezwykle sugestywnie, magnetycznie. Przeistaczała się. Skupiała uwagę widza tylko na sobie. Szlifowała talent na deskach prowincjonalnych teatrów, często przy niewielkiej publiczności. Czytaj więcej →

176 r. rocznica urodzin św. Brata Alberta, czyli Adama Chmielowskiego (1845-1916)

Był powstańcem styczniowym i malarzem. Po nawróceniu wstąpił do zakonu. Został świętym Kościoła katolickiego. Na ołtarze wyniósł go św. Jan Paweł II. Brat Albert znany jest głównie z wielkiego poświęcenia dla ubogich i bezdomnych. Jest patronem zakonów albertynek i albertynów, a w Polsce także artystów plastyków. Czytaj więcej →

Profesor Stefan Bryła (1886-1943) – wybitny polski inżynier, pionier spawalnictwa i konstrukcji spawanych

Stefan Władysław Bryła urodził się 17 sierpnia 1886 r. w Krakowie. Był wybitnym polskim inżynierem budowlanym, pionierem spawalnictwa i konstrukcji spawanych, twórcą   pierwszego na świecie mostu spawanego. Był też politykiem lwowskiej chadecji, Profesorem Politechniki Lwowskiej i Posłem na sejm II RP. Czytaj więcej →

Jadwiga Andegaweńska (1374-1399) – Król Polski. Święta, którą za życia mieszano z błotem

Dnia 16 października 1384 r. została koronowana na króla Polski. Była jedyną kobietą – królem na polskim tronie. Była fascynującą kobietą, córką króla Węgier Ludwiga Wielkiego i wnuczką Elżbiety Łokietkówny. Wyróżniała się wszystkim, urodą, intelektem, a nawet wzrostem, gdyż mierzyła 180 cm.  Przez całe życie zmagała się z czarną legendą wymyślaną i podsycaną przez niemieckich Habsburgów, którzy nie mogli pogodzić się z utratą korony królów polskich i sojuszem polsko-litewskim. Czytaj więcej →

Robinia biała z Krakowa

Jest równie piękna, co niebezpieczna (prawie całe drzewo jest trujące). Ma ponad 240 lat, 470 cm w obwodzie i jest jedną z najokazalszych i najstarszych robinii w Polsce. Robinia biała (Robinia pseudoacacia) rośnie przed budynkiem Collegium Śniadeckiego na terenie Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Drzewo ma masywny pień pokryty charakterystycznymi żebrowatymi fałdami kory. Pień jest w środku niemal zupełnie spróchniały i ma okazałą dziuplę. Część korony obumarła, ale drzewo nadal żyje. Czytaj więcej →

Wisława Szymborska (1923-2012) – polska noblistka

Świat o niej usłyszał, gdy w 1996 r. otrzymała Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury za całokształt twórczości poetyckiej. Zostawiła po sobie ponad 300 wierszy. Była poetką, eseistką, tłumaczką. Urodziła się 2 lipca 1923 r. w Kórniku. Debiutowała w 1945 r. wierszem „Szukam słowa” opublikowanym na łamach „dziennika Polskiego”. W 1952 r. wydała pierwszy tom poetycki „Dlatego żyjemy”. W tych czasach poetka była związana ze środowiskiem akceptującym socjalistyczną rzeczywistość. Czytaj więcej →

Profesor Władysław Szafer (1886-1970) – wybitny obrońca przyrody

Klasyk botaniki, geograf roślin, paleobotanik, współtwórca ochrony przyrody w Polsce i w Europie oraz jeden z czołowych popularyzatorów biologii i botaniki. Jeden z pionierów ochrony przyrody w Polsce. Uczeń i kontynuator idei prof. Mariana Raciborskiego. Był inicjatorem powstania ok. 180. rezerwatów przyrody oraz 6. parków narodowych. Pozostawił po sobie ponad 700 publikacji, w tym ok. 100 naukowych, a 473 nt. ochrony przyrody. Był człowiekiem odważnym. Walczył m.in. o ochronę Tatr, Pienin, Gór Świętokrzyskich i Puszczy Białowieskiej – był jednym z inicjatorów sprowadzenia żubrów do Puszczy. Głośnym echem odbił się jego protest w 1934 r. przeciwko budowie kolejki na Kasprowy Wierch w Tatrach. Czytaj więcej →

Ogród Botaniczny Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

Jest magicznym miejscem w sercu Krakowa. Powstał na miejscu ogrodu rodziny Czartoryskich i jest dziś ważnym świadectwem bogactwa i różnorodności flory, co jest niezwykle cenne w czasach, kiedy przyroda jest bezmyślnie niszczona. Zwiedzających tu nie brakuje. A chyba ulubionym ich miejscem jest arboretum, czyli parkowa część Ogrodu, skupiająca kolekcję drzew i krzewów, skomponowana jako park krajobrazowy. Czytaj więcej →