Jego dokonania otworzyły przed rentenologią stomatologiczną nowe możliwości i usprawniły proces diagnostyki. Profesor Cieszyński jest autorem prawa Cieszyńskiego-Diecka, które do dziś figuruje w podręcznikach stomatologii. To dzięki niemu można wykonać zdjęcia rentgenowskie zębów o rzeczywistej długości. To wreszcie on stworzył pierwszy w świecie atlas radiologii stomatologicznej i opracował systematykę techniki wykonywania zdjęć RTG wewnątrz- i zewnątrzustnych. Mariusz Patelski, Profesor Uniwersytetu Opolskiego nazwał go pierwszym stomatologiem Rzeczypospolitej, ponieważ Antoni Cieszyński był twórcą polskiej stomatologii i jednym z jej światowych pionierów. Czytaj więcej
Archiwum Tagu: woj. dolnośląskie
PL-DS
755. rocznica kanonizacji św. Jadwigi – patronki Śląska, orędowniczki pojednania
Św. Jan Paweł II podczas swojej drugiej pielgrzymki do Polski w 1983 r. powiedział we Wrocławiu: – „W dziejach Polski i w dziejach Europy stoi święta Jadwiga Śląska jakby postać graniczna, która łączy ze sobą dwa narody: naród niemiecki i naród polski. Łączy na przestrzeni wielu wieków historii, która była trudna i bolesna. Święta Jadwiga wśród wszystkich dziejowych doświadczeń, pozostaje przez siedem już stuleci orędowniczką wzajemnego zrozumienia i pojednania…”.
755 lat temu, 26 marca 1267 r. papież Klemens IV wyniósł na ołtarze Jadwigę Śląską (1174-1243), bogobojną żonę księcia wrocławskiego Henryka I Brodatego. Kanonizacja odbyła się w kościele dominikanów w Viterbo, a żywy kult św. Jadwigi sprawił, że czczono ją jako patronkę Śląska i Polski, a także małżeństw i rodzin. Czytaj więcej
Platan klonolistny na Placu Katedralnym we Wrocławiu
Zwiedzając Ostrów Tumski we Wrocławiu nie można go nie zauważyć. Jest zachwycająco piękny, potężny i ogromny. Uwagę zwraca nie tylko nagi, jakby odarty z kry i pokryty plamami pień, ale i bujna, szeroka korona. Już dziewięć lat temu drzewo miało ponad 540 cm w obwodzie pnia. Czytaj więcej
Angelus Silesius (1624-1677) – piewca mądrości mistycznej
Johannes Scheffler znany jako Angelus Silesius (Anioł Ślązak) był wybitnym twórcą religijnym nurtu niemieckiej literatury barokowej. Był poetą, który przetworzył wiedzę i doświadczenie mistyczne, dawniejsze i mu współczesne, w poezję posługującą się śmiałymi antytezami i puentami. Dorobił się przydomku „piewcy mądrości mistycznej”. Dostrzeżono w jego twórczości jedno z najdoskonalszych wyrażeń mistycyzmu wykraczającego poza wszelkie konwencje. Polski poeta, tłumacz i twórca antologii „Święci poeci. Pieśni mistycznej miłości” Lucjan Siemieński (1807-1877), zauważył w jego twórczości odniesienia do polskiej literatury, którą zapewne znał. Angelus Silesius był inspiracją dla kilku pokoleń wybitnych poetów i myślicieli. Udało mu się – jak zauważył ks. . Richard Kijowski – w mistyce osiągnąć tę wielkość, którą uzyskał Mozart w muzyce. Czytaj więcej
Carl von Linné (1707-1778) – genialny systematyk, który uporządkował wiedzę o organizmach żywych
Można go postawić w jednym rzędzie z Arystotelesem i Darwinem, bo wywarł największy wpływ na rozwój biologii. Dzięki niemu przyrodnicy zaczęli posługiwać się wspólnym, uniwersalnym językiem. Był człowiekiem o ogromnej pewności siebie – świadczy o tym jego powiedzenie: „Bóg stworzył, Linneusz uporządkował”. Ze szwedzkim przyrodnikiem Karolem Linneuszem zetknął się każdy, kto choć trochę interesuje się przyrodą. Jego nazwisko (skrót „L.”) pojawia się jako autora taksonu w łacińskich nawach roślin i zwierząt. Bo to on właśnie był twórcą pierwszego nowoczesnego systemu klasyfikacji roślin i zwierząt. Wprowadził dwuimienne łacińskie nazewnictwo, w którym gatunek określony jest dwiema nazwami: rodzajową i gatunkową. Czytaj więcej
Profesor Heinrich Göppert (1800-1884) – botanik, obrońca starych drzew, dyrektor Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Wrocławskiego
Współcześni nazywali go „śląskim Aleksandrem Humboldtem”. Był wybitnym niemieckim botanikiem i lekarzem, profesorem uniwersyteckim (również rektorem i dziekanem Wydziału Medycznego UWr), dyrektorem Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Wrocławskiego we Wrocławiu. W dziejach zapisał się również jako pradziadek laureatki Nagrody Nobla z fizyki – Marii Göppert-Mayer. Czytaj więcej
Perła baroku – zespół pałacowo-parkowy w Goszczu
Porównywany jest do Wilanowa i Poczdamu. Należy do najokazalszych i rzadkich na Śląsku czteroskrzydłowych założeń pałacowych typu palladiańskiego. Architekturą nawiązuje do berlińskiej architektury rezydencjonalnej, pośrednio także – do założeń francuskich, angielskich i holenderskich. Z dawnej świetności rezydencji pozostały jednak ruiny oraz zamieszkałe obecnie budynki gospodarskie (gościnne). Zabytek ma burzliwą i fascynującą historię. Jego powojenne losy przypominają pałac w Kopicach koło Grodkowa, który podobnie jak Goszcz ocalał z pożogi wojennej i popadł w ruinę po 1945 roku…Na remont czekał 70 lat. Obecnie, dzięki środkom finansowym pozyskanym przez gminę Twardogóra unikatowy zabytek ma szansę na rewitalizację i nowy rozdział w swojej historii. Czytaj więcej
Anna Świdnicka (1339-1362) – jedyna księżniczka piastowska, która została cesarzową
O pięknej świdniczance przypomina kilkanaście średniowiecznych malowideł i rzeźb. Słynny poeta włoskiego renesansu Francesco Petrarka pisał do niej w liście: „Jesteś kobietą, która poprzez swą wiarę i mądrość zasłużyła na niepodzielną i trwałą miłość, jak żadna kobieta przed Tobą”. Anna Świdnicka była jedynym dzieckiem księcia świdnickiego Henryka, syna Bernarda świdnickiego i Kunegundy Łokietkówny. Była piękna, mądra i pobożna. Przez dziesięć lat wychowywała się na zaprzyjaźnionym z Piastami dworze węgierskim, pod okiem Elżbiety Łokietkówny. Czytaj więcej
Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego we Wrocławiu
Wrocław to obok pięknej, wielkomiejskiej metropolii ponad 2 tys. ha lasów, 26 parków, trzy duże ogrody, skwery i zieleńce. I mnóstwo magnolii. Ta roślina jest najbardziej charakterystycznym krzewem (drzewem) Wrocławia. Kwiat magnolii służył nawet jako logo telewizji wrocławskiej. Czytaj więcej
Maria Cunitz (1610 -1664) – śląska Pallas, wybitna astronomka
Była najbardziej znaną kobietą – naukowcem od czasów Hypatii z Aleksandrii, wybitnej starożytnej astronomki i matematyczki. Współcześni zwali ją „Śląską Ateną Pallas” lub „Drugą Hypatią”. Johann Caspar Eberti w 1727 r. w swojej książce o sławnych kobietach na Śląsku napisał: „Cunicia (Maria) albo Cunitzin, córka sławnego pana Henryka Cunitiego, […]. Uczona niewiasta, błyszcząca zarazem jak królowa pośród śląskich niewiast, mówiła siedmioma językami: niemieckim, włoskim, francuskim, polskim, łaciną, greką i hebrajskim, była doświadczona w muzyce i potrafiła sporządzić piękny obraz. Przy tym była bardzo zajęta astrologią […]; rozważania astronomiczne były jej największą przyjemnością”. Dziś mówi się o niej „Kopernik w spódnicy”. Czytaj więcej
Witelon – pierwszy w dziejach Śląska uczony, który wywarł ogromny wpływ na rozwój nauk eksperymentalnych i stosowanych
Był jednym z najwybitniejszych polskich naukowców XIII wieku. Twórcą podstaw psychologii spostrzegania i pierwszym polskim uczonym znanym w największych ośrodkach naukowych ówczesnej Europy. Zajmował się fizyką, matematyką, filozofią i optyką. Był pierwszym znanym uczonym, piszącym o sobie „in nostra terra, scilicet Polonia” – czyli z naszej ziemi, to znaczy Polski. Od 2003 r. jego imię nosi Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Legnicy. Uczony jest również bohaterem powieści łódzkiego prozaika Witolda Jabłońskiego Gwiazda Wenus Gwiazda Lucyfer (2003-2007). Czytaj więcej
Wanda Rutkiewicz (1943-1992) – wybitna himalaistka
Żyła tak jak chciała. Nigdy nie odpuszczała. Jako trzecia kobieta na świecie i pierwsza Polka weszła na Mount Everest, najwyższy szczyt Ziemi. Była też pierwszą kobietą na świecie, która zdobyła K2. Zdobyła osiem z 14 ośmiotysięczników. Zginęła w Himalajach podczas zdobywania 9 ośmiotysięcznika. 25 maja, tuż przed Dniem Matki o jej zaginięciu i śmierci dowiedziała się jej matka. Do końca życia na nią czekała… Wanda Rutkiewicz w wywiadach mówiła o sobie: „jeśli igram ze śmiercią, widocznie tego potrzebuję. Kocham przyrodę i ryzyko, one są częścią mojego życia”. Czytaj więcej
Lipa sądowa na Zamku Grodno w Zagórzu Śląskim
Lipa szerokolistna (Tilia platyphyllos) rosnąca na Zamku Grodno uważana za lipę sądową. Odbywały się pod nią sądy władcy nad poddanymi. Jest swoistym reliktem średniowiecznego wymiaru sprawiedliwości i ciekawym elementem dziedzictwa niematerialnego Historyczne drzewo ma ponad 500 lat, ok. 610 cm w obwodzie i 16 m wysokości. Ma status pomnika przyrody.
Lipa sądowa rośnie na dziedzińcu dolnego Zamku Grodno w Zagórzy Śląskim w województwie dolnośląskim. Czytaj więcej
Cis z Henrykowa Lubańskiego – najstarsze drzewo Polski
Cis pospolity (taxus baccata) zwany „Henrykowskim” lub „Henrykiem” ma ponad 1280 lat i uchodzi za najstarsze drzewo Polski. Rośnie oparty o będący w bezpośrednim sąsiedztwie dom we wsi Henryków Lubański w Gminie Lubań w województwie dolnośląskim. Łatwo je znaleźć bo postawione wokół niego rusztowania zabezpieczające są widoczne z daleka. Przez to rusztowanie nie sposób podziwiać staruszka, który obecnie jest już reliktem okazałego niegdyś drzewa. Czytaj więcej
Księga Henrykowska – pierwsze zdanie po polsku
To manuskrypt o wyjątkowej wartości dla Polski, zawierający zdanie zapisane w języku staropolskim Day, ut ia pobrusa, a ti poziwai, co współcześnie oznacza: Daj, niech ja pomielę, a ty odpoczywaj. W 2015 r. wpisano je na listę „Pamięć Świata” UNESCO. Czytaj więcej