342. rocznica pożaru obserwatorium Jana Hewelisza w Gdańsku

Dokładnie 342 lata temu, 26 września 1679 r. w strasznym pożarze domu i obserwatorium Jana Heweliusza zniszczeniu uległa część dorobku gdańskiego astronoma. Spłonął m.in. prawie cały nakład Machina Coelestis. Podobny los spotkał jego przyjaciółkę – astronomkę Marię Cunitz (Cunitię), która straciła większą część swojego dorobku naukowego podczas pożaru Byczyny w 1656 roku. Czytaj więcej

392. rocznica urodzin króla Jana III Sobieskiego (1629-1696)

Uważany jest z jednego z najwybitniejszych i najmądrzejszych monarchów i wodzów w dziejach Polski. W latach 1674-1696 był królem Polski i wielkim księciem litewskim, a wcześniej hetmanem wielkim koronnym. Sobieski był też zręcznym politykiem. Przez Turków zwany był Lwem Lechistanu, a przez chrześcijan Obrońcą Wiary. Chwała w polu i triumf po zwycięstwie nad Turkami pod Chocimiem 11 listopada 1673 r. przyniósł mu sławę w świecie i koronę Polski. Był też wielkim mecenasem kultury. Dużo czytał. Znał kilka języków obcych – w tym turecki. Na dworze królewskim stworzył środowisko naukowe, w którym inspirował dyskusje. Jan Matejko, który namalował kilka obrazów wielkiego króla mówił o nim: „Wielki król Rusin, mający jednak tyle w swym sercu miłości dla kraju, był zarazem chlubą Polski jako wspólnej nam wszystkim ojczyzny”. Czytaj więcej

Maria Cunitz (1610 -1664) – śląska Pallas, wybitna astronomka

Była najbardziej znaną kobietą – naukowcem od czasów Hypatii z Aleksandrii, wybitnej starożytnej astronomki i matematyczki. Współcześni zwali ją „Śląską Ateną Pallas” lub „Drugą Hypatią”. Johann Caspar Eberti w 1727 r. w swojej książce o sławnych kobietach na Śląsku napisał: „Cunicia (Maria) albo Cunitzin, córka sławnego pana Henryka Cunitiego, […]. Uczona niewiasta, błyszcząca zarazem jak królowa pośród śląskich niewiast, mówiła siedmioma językami: niemieckim, włoskim, francuskim, polskim, łaciną, greką i hebrajskim, była doświadczona w muzyce i potrafiła sporządzić piękny obraz. Przy tym była bardzo zajęta astrologią […]; rozważania astronomiczne były jej największą przyjemnością”. Dziś mówi się o niej „Kopernik w spódnicy”. Czytaj więcej