Archiwum Kategorii: Dziedzictwo

Profesor Stefan Bryła (1886-1943) – wybitny polski inżynier, pionier spawalnictwa i konstrukcji spawanych

Stefan Władysław Bryła urodził się 17 sierpnia 1886 r. w Krakowie. Był wybitnym polskim inżynierem budowlanym, pionierem spawalnictwa i konstrukcji spawanych, twórcą   pierwszego na świecie mostu spawanego. Był też politykiem lwowskiej chadecji, Profesorem Politechniki Lwowskiej i Posłem na sejm II RP. Czytaj więcej →

Kościół odpustowy pw. św. Anny w Oleśnie – Pomnik Historii

Nie tylko jest Pomnikiem Historii, pomnikiem polskości, ale także wyjątkowym symbolem wolności w architekturze. Od ponad 500 lat urzeka swoją historią, architekturą i wyjątkowym klimatem. Jest jak drogocenny klejnot, skarb dany w depozyt Ziemi Oleskiej. Przez miejscowych jest określany „różą zaklętą w drewnie”. Czytaj więcej →

Alicja Dorabialska (1897-1975) – pierwsza kobieta-profesor Politechniki Lwowskiej

Jej ideałem była Maria Skłodowska-Curie. Chciała być taka jak ona. Udało się. Została nawet uczennicą swojej idolki w laboratorium Skłodowskiej-Curie w Paryżu. Mimo oporu otoczenia, wybiła się i w 1934 r. została pierwszą i jedyną kobietą – profesorem Politechniki Lwowskiej. Nazywaną ją „Jedynaczką”. Była piękną postacią polskiej nauki. Czytaj więcej →

Ruiny zamku w Strzelcach Opolskich

Po wspaniałym zamku książąt strzeleckich pozostały dziś tylko otoczone parkiem  ruiny, które mają swoją długą i burzliwą historię. W 2019 r. prywatny właściciel zakończył remont zamkowej wieży. W lipcu 2021 r. Radni Strzelec Opolskich podjęli uchwałę ws. nadania nazwy strzeleckiemu parkowi krajobrazowemu z 1 poł. XIX w. – Parku Renardów. Czytaj więcej →

Ocal mogiłę pradziada od zapomnienia – cmentarz w Żytomierzu

Cmentarz w Żytomierzu został po dwóch latach objęty ponownie akcją społeczną „Ocal mogiłę pradziada od zapomnienia”, która odbywa się pod patronatem telewizji Polonia. Inicjatorką owej akcji jest Pani Grażyna Orłowska, dziennikarka, która duszą i sercem związana jest na stałe z Ukrainą.  Ja pojechałam tam jako wolontariusza Fundacji „Dla Dziedzictwa”. Czytaj więcej →

Anna Dorota Chrzanowska (2 poł. XVII wieku) – Sobieski w spódnicy. Ideał polskiej bohaterki

Wsławiła się bohaterską postawą w czasie obrony Trembowli (najpotężniejszej podolskiej twierdzy) podczas wojny polsko-tureckiej 1672-1676. Przez dwa tygodnie 1675 r. trzystu obrońców stawiało opór nieprzyjacielowi, który swą liczebnością mógł zająć pół Polski. Inspirowała pisarzy i malarzy.  Czytaj więcej →

Jadwiga Andegaweńska (1374-1399) – Król Polski. Święta, którą za życia mieszano z błotem

Dnia 16 października 1384 r. została koronowana na króla Polski. Była jedyną kobietą – królem na polskim tronie. Była fascynującą kobietą, córką króla Węgier Ludwiga Wielkiego i wnuczką Elżbiety Łokietkówny. Wyróżniała się wszystkim, urodą, intelektem, a nawet wzrostem, gdyż mierzyła 180 cm.  Przez całe życie zmagała się z czarną legendą wymyślaną i podsycaną przez niemieckich Habsburgów, którzy nie mogli pogodzić się z utratą korony królów polskich i sojuszem polsko-litewskim. Czytaj więcej →

Kościół pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Obórkach

Jest jednym z najstarszych kościołów drewnianych w Polsce. Ma niesamowity klimat, cenny polichromowany strop patronowy i malowidła ścienne pod tynkiem. Leży na tzw. Szlaku Polichromii Brzeskich i dzisiaj jest zamknięty dla zwiedzających. Czytaj więcej →

Cmentarz polski w Żytomierzu na Ukrainie

Jeden z najstarszych i największych cmentarzy polskich na obecnym terenie Ukrainy powstał w 1799 roku jako cmentarz „polowy”(zlokalizowany poza miastem) w Żytomierzu. Genezę powstania cmentarza wiąże się z przepełnieniem cmentarzy śródmiejskich i groźbą pojawienia się epidemii. Żytomierz jako miasto, stolica Wołynia, stanowił jeden z najmocniejszych ośrodków polskości w epoce rozbiorowej, na terenie zaboru rosyjskiego. Powierzchnia cmentarza obecnie wynosi 9 ha 60 arów. Najstarszy plan całej nekropolii wraz z wykazem 246 najciekawszych nagrobków (warto dodać iż w języku polskim) został sporządzony przez Ferdynanda Proniewicza, Czytaj więcej →

Tadeusz Tański (1892-1941) – genialny wynalazca – wizjoner

Był geniuszem. Wybitnym polskim wynalazcą-wizjonerem, konstruktorem samochodowym, inżynierem mechanikiem. Znawcy wymieniają go obok takich nazwisk jak  Henry Ford i Ferdynand Porsche, ale w przeciwieństwie do nich nie był milionerem… Jego życiorys to gotowy scenariusz na przebój kinowy. W historii Tański zapisał się jako konstruktor pierwszego polskiego pojazdu pancernego, który zbudowano na bazie Forda T i wykorzystano w wojnie polsko-bolszewickiej. Został zamordowany przez Niemców 23 marca 1941 r. w niemieckim obozie koncentracyjnym KL Auschwitz-Birkenau. Czytaj więcej →

Ponowny pochówek na cmentarzu żydowskim w Słubicach

W czwartek 24 czerwca br. na zabytkowym cmentarzu żydowskim w Słubicach gościł rabin Marcin Natanjehuda Dudek-Lewin, prezes stowarzyszenia „Ahawas Tora” w Poznaniu, na co dzień mieszkający w Berlinie. Bezpośrednim powodem wizyty było odkrycie przez społecznego opiekuna zabytków i wolontariusza opiekującego się miejscowym kirkutem ludzkich kości na powierzchni ziemi…Cztery ludzkie kości o posuniętym stanie rozkładu zostały odnalezione podczas prac porządkowych na asfaltowym parkingu dawnego hotelu „Gościniec Staropolski”, w części przysłoniętej suchymi gałęziami robinii akacjowej. Czytaj więcej →

Barbara Apolonia Chałupiec, czyli Pola Negri (1896-1987) – legenda Hollywood

Jest jedyną polską aktorką, która osiągnęła status międzynarodowej gwiazdy filmowej. Podbiła Europę i amerykańską fabrykę snów – Hollywood. Była królową kina niemego. Osiągnęła to uporem, odwagą, przebojowością, determinacją i ogromnym talentem aktorskim. Jej życie owiane jest legendami i plotkami, które sama artystka podsycała, aby nie dać o sobie zapomnieć publiczności. Kwestią sporną była sama data urodzenia aktorki: Sprawę wyjaśniła ostatecznie Wiesława Czapińska, która dotarła do metryki urodzenia z datą 22 grudnia 1896/ 3 stycznia 1897 (w Królestwie Polskim, czyli w zaborze rosyjskim, a więc także i w Lipnie, gdzie się urodziła, używano podwójnego datowania – katolicka data była o 13 dni wcześniejsza od prawosławnej). Pola Negri na zawsze pozostała dziewczyną z charakterem. Miała swój niepowtarzalny styl. Czytaj więcej →

Klasztor w Panewnikach część 1

Pierwszą siedzibą franciszkanów przybyłych w 1902 roku do Panewnik był dom odkupiony od mikołowskiego kupca Nieradzika, położony przy obecnej ulicy Panewnickiej. Ojcowie Kamil Bolczyk i Wilhelm Rogosz urządzili w swej siedzibie furtę, refektarz i kaplicę, w której znalazł się przywieziony z Kochłowic ołtarz. Pojawienie się franciszkanów we wsi związane było z planem budowy przy granicy z Ligotą kompleksu klasztornego. Miał on zapewniać duchową opiekę okolicznym mieszkańcom i turystom odwiedzającym te tereny oraz – jak głosi jedna z teorii – odciągać ludność śląską od pielgrzymowania do Częstochowy czy do Krakowa. Czytaj więcej →