Dąb szypułkowy „Klara” w Wielopolu – świadek rodzinnych tragedii i wielkich miłości

W niewielkiej odległości od Popielowskiej Kolonii, w dębowym lesie łęgowym między Wielopolem a Kolonią Popielowską, pamiętającym jeszcze puszcze odrzańskie, znajduje się wiekowy „dąb Klara”. Został nazwany imieniem córki bogatego hrabiego – Klary, która uciekając przed wrogami pod drzewem znalazła upragniony spokój. Miejsce, w którym zginęła dziewczyna jeszcze na początku XX w. okoliczni mieszkańcy nazywali „Spokojem Klary”.

Staruszek ma ok. 500 lat i związanych jest z nim wiele legend i opowieści. Podobno w swojej koronie nie raz dawał schronienie pobliskim mieszkańcom podczas zawieruch wojennych. Drzewo było też świadkiem wielu wielkich miłości – zakochani na pamiątkę zostawiali wyryte na korze drzewa swoje inicjały. Tak też było w 1812 r., kiedy to syn młynarza pod drzewem przyrzekł miłość pewnej dziewczynie. Zakochani wymienili się pierścionkami w korze dębu wyryli serce ze swoimi inicjałami „K.P.” – Klara i Paul. Było to też pożegnanie, bowiem młody mężczyzna wyruszył na wojnę przeciw wojskom Napoleona. Nigdy nie powrócił, a ona w dniu jego urodzin zakończyła swe młode życie w czarnej wodzie nieopodal dębu – jedynego świadka ich żarliwej miłości. Do innej tragedii doszło w 1860 r., kiedy to w ataku furii ojciec zabił swą córkę i jej kochanka – syna znienawidzonego sąsiada. Gdy doszło do niego co uczynił, sam popełnił samobójstwo podcinając sobie żyły.

Inna miejscowa opowieść głosi, że dwójka dzieci pięcio- i siedmioletnie, chcąc rodzicom nazbierać jagód, znalazła się w lesie podczas burzy, schroniła się pod dębem i zginęła od uderzenia piorunem. Podobno pod tym drzewem syna leśniczego zabił kłusownik, którego nigdy nie pojmano. Sławny, sękaty dąb był świadkiem tragedii rodziny szypra mieszkającej na śluzie Zawada, kiedy to dwójka ich małych dzieci wpadła do Odry. Zrozpaczona matka rzuciła się na ratunek, ale nie potrafiąc pływać i utonęła razem z rodzeństwem.

Dąb szypułkowy (Quercus robur) ma ok.  669 cm w obwodzie pnia i 25 m wysokości. Od 2002 r. jest pomnikiem przyrody. Był niegdyś ulubionym miejscem wycieczkowym mieszkańców Opola, o czym wspomina M. Kunze w swoim „Przewodniku po Opolu i okolicy” wydanym w Opolu w 1928 r. Autor ten napisał m.in.: „(…) Polecamy na starej grobli skręcić w pr. do „Spokoju Klary”. Jest to malownicze miejsce na starorzeczu Odry z potężnym dębem o obwodzie 6,5 m. Z tego miejsca dostaniemy się do grobli odrzańskiej, gdy się kilka kroków cofniemy i wejdziemy na ścieżkę (…)”. Dziś drzewo umiera, jest zaledwie reliktem danej świetnoiści  i pamiętają o nim tylko nieliczni…

Fotografie Sławomir Mielnik

Literatura:

Banik J., Sławne drzewa województwa opolskiego. Przewodnik, Opole 2016.

Kunze M., Przewodnik po Opolu i okolicy, Opole 1928.

Kuźniewski E., Osobliwości przyrody w dorzeczu Górnej Odry, Katowice 1959.

Sopalla P., Dąb Klara. Opowieści starego dębu, Popielów 2014 [reprint z lat 1926-1928].

Walory przyrodniczo-krajobrazowe Stobrawskiego Parku Krajobrazowego, pod red. S. Koziarskiego i J. Makowieckiego, Opole 2000.