Wielki Tydzień

W liturgii kościelnej Wielki Tydzień nazywa się czasem Męki Pańskiej. W tradycji ludowej każdy dzień Wielkiego Tygodnia miał swoje znaczenie, swą własną obrzędowość i przesądy, które współcześnie prawie nie są już spotykane. Poniedziałek, wtorek i środa Wielkiego Tygodnia są dniami w sposób szczególny poświęconymi pojednaniu. Jest to też czas wielkich porządków, przyozdabiania domów, które należy zakończyć najpóźniej we wtorek.

W tradycji katolickiej w Wielki Czwartek milkną dzwony, które zastępuje teraz klekotanie kołatek, a po Mszy Wieczerzy Pańskiej następuje obnażenie ołtarza. Najważniejszym okresem roku liturgicznego i Wielkiego Tygodnia jest Triduum Paschalne. Obejmuje ono czas od wieczornej mszy w Wielki Czwartek i trwa do nieszporów w Niedzielę Zmartwychwstania.

Utrzymuje się jeszcze przekonanie, że w Wielki Piątek rolnicy nie pracują w polu. W tym dniu nie należy też głośno mówić, krzyczeć i śpiewać – dawniej obowiązywał nakaz przestrzegania ciszy. Wierzono też, że w Wielkim Tygodniu niebo było otwarte i każdy kto wówczas umarł, poszedł wprost do nieba. Niestety, nie spotyka się już popularnych jeszcze w dwudziestoleciu międzywojennym w okolicach Cieszyna przesądów na temat przechowywania pieniędzy i patrzenia na pieniądze. Wierzono też, że znalezienie w Wielkim Tygodniu jakiegokolwiek grosza zapowiadało nieszczęście. Obawiano się bowiem, że człowiek – mający wówczas kontakt z pieniędzmi – mógłby popełnić jakiś haniebny czyn, podobny do postępku Judasza.

Na podstawie: J. Pośpiech, Zwyczaje i obrzędy doroczne na Śląsku, Opole 1987 i B. Ogrodowska, Polskie obrzędy i zwyczaje doroczne, Warszawa 2009.