Fundacja „Dla Dziedzictwa” przyłączyła się do inicjatywy „Podaruj im pamięć” zainicjowanej przez Centralne Muzeum Jeńców Wojennych i sfinansowaliśmy konserwację krzyża Alexandra Adamiaka, żołnierza armii carskiej, jeńca I wojny światowej, urodzonego zmarłego w 1889 r., a zmarłego w 1917 r. w obozie w Lamsdorf.
Krzyż Adamiaka po pracach konserwatorów prezentuje się znakomicie. Cieszymy się, że mogliśmy pomóc, gdyż pamięć, tożsamość, upamiętnienia, to istotne pojęcia w działalności naszej fundacji. Nie przechodzimy obok nich biernie. Zwłaszcza jeśli dotyczą cmentarzy, czyli miejsc szczególnych, uświęconych znakami Męki Pańskiej na nagrobkach i modlitwami. Miejsc, w których realizujemy potrzebę oddania czci zmarłym. Poza tym pamięć to umiejętność rejestrowania i ponownego przywoływania informacji, skojarzeń czy wrażeń zmysłowych. To proces – złożony, dynamiczny i wieloetapowy. Pamięć o przeszłości jest jednym z nieodłącznych aspektów człowieczeństwa. Stanowi fundament, dzięki któremu człowiek znajduje umocowanie w świecie, kulturze i w środowisku, w których przyszło mu żyć.
Centralne Muzeum Jeńców Wojennych zorganizowało akcję „Podaruj mi pamięć” mającą na celu ochronę konserwatorską krzyży na Starym Cmentarzu Jenieckim w Łambinowicach. Inicjatywa została ogłoszona w 92. rocznicę podpisania konwencji o traktowaniu jeńców wojennych (Genewa, 27 lipca 1929 r.). Ta międzynarodowa umowa doprecyzowywała konwencję haską z 1907 r. obowiązującą w czasie I wojny światowej. Określała prawa i obowiązki stron biorących udział w konflikcie zbrojnym w odniesieniu do jeńców, w tym zasady postępowania na wypadek ich śmierci.
Alexander Adamiak
Wybraliśmy zatem zniszczony krzyż Alexandra Adamiaka, żołnierza armii carskiej, jeńca I wojny światowej, urodzonego zmarłego w 1889 r., a zmarłego 11 sierpnia 1917 r. w obozie w Lamsdorf. Prawdopodobnie był osobą pochodzenia polskiego. Niewiele o tym żołnierzu wiemy. Jego krzyż był w złym stanie i wymagał działania konserwatorskiego. Po konserwacji można odczytać wyryty na krzyżu zapis jednostki carskiego pułku piechoty, w którym służył. Mamy nadzieję, że pamięć o nim, o wojnie francusko-pruskiej i I wojnie światowej nie zaginie. Kto wie, może kiedyś ktoś odkryje historię tego żołnierza? Może uda się poznać jego losy? Nie byłoby to możliwe, gdyby jego krzyż na łambinowickim cmentarzu – jedyne świadectwo jego istnienia – uległ degradacji i przepadł na zawsze. Dlatego chroniąc ten krzyż, chronimy pamięć o człowieku, o świadku strasznych, wojennych wydarzeń i jenieckich losów.
Każdy może pomóc!
Akcję „Podaruj mi pamięć” Centralne Muzeum Jeńców Wojennych prowadzi poprzez Stowarzyszenie Przyjaciół Centralnego Muzeum Jeńców Wojennych i na konto tej organizacji można dokonywać wpłat:
Stowarzyszenie Przyjaciół Centralnego Muzeum Jeńców Wojennych
ul. Minorytów 3, 45-017 Opole
KRS: 0000224452
Konto: 64 1240 5178 1111 0010 8213 2324
Dopisek: „Konserwacja krzyży w Łambinowicach” lub „Akcja Podaruj mi pamięć”.
Akcja „Podaruj im pamięć”. Krzyż Alexandra Adamiaka na Starym Cmentarzu Jenieckim w Łambinowicach