Charlotta Malig (1789-1845) – akuszerka i podpalaczka

Należy do grona nietuzinkowych mieszkańców Opola. Przyznała się do 35 podpaleń. Była kobietą niezwykłą, której czyny budziły grozę i były przedmiotem wielu plotek, opowiadań i analiz psychologicznych. Jej historię opisał Franc Idzikowski w wydanej w 1863 r. monografii Opola. Była na tyle popularna, że o jej historii dowiadujemy się również z dokumentu odkrytego podczas renowacji wieży kościoła św. Sebastiana w Opolu w 1932 roku, a także z materiałów znajdujących się w Archiwum Państwowym w Opolu.

Charlotta Malig z domu Meusel urodziła się w 1789 r. w Opolu. Była żoną opolskiego krawca, który prowadził swój warsztat w domu, w którym mieszkał z rodziną. W latach 1818-1819 Charlotta uczęszczała na kurs akuszerski, który z powodzeniem ukończyła, a następnie objęła posadę akuszerki miejskiej w Opolu z zarobkiem 24 talarów miesięczne. Była szanowaną mieszczką, która pomagała kobietom sprowadzać na świat nowych mieszkańców. Niestety, kobieta miała również ciemną stronę swojej osobowości i jak się okazało, była zbrodniarką, piromanką, która podpalała opolskie kamienice.

W roku 1837 rozpoczęła się w Opolu plaga pożarów, które nękały miasto aż do 1842 r., kiedy to ujęto sprawcę. Na mieszkańców Opola padł blady strach. Ludzie bali się wychodzić z domów. Franc Idzikowski tak to opisał:

„Wszyscy byli przerażeni, że ma tu miejsce umyślne podpalenie i ludność była wzburzona z tego powodu. Nie ważono się już podejmować dłuższych spacerów poza miasto, a obawiano się nawet, kładąc się spać. Wszystkie środki ostrożności, wszelkie czuwania były bezskuteczne. Znaleziono jednak w niektórych miejscach, w których wybuchały pożary materiały zapalne, skrupulatnie chowane i rejestrowane później stały się niezaprzeczalnymi dowodami winy”.

Podpalaczkę ujęto w 1842 r., gdy włodarzem miasta był 34-letni Goretzki, który w 1841 r. został wybrany burmistrzem Opola po śmierci burmistrza Augustiniego (1770-1841). Ujęcie podpalaczki, która terroryzowała miasto było ogromnym sukcesem burmistrza Goretzkiego. Pomogły oczywiście donosy. Burmistrz osobiście przesłuchiwał akuszerkę przez ponad osiem i pól godziny, aż w końcu nakłonił ją do przyznania się do winy. W domu Charlotty Malig znaleziono materiały łatwopalne, których akuszerka używała podczas swych niecnych wypraw na miasto (siarka, gąbki, resztki tkanin). Akuszerka przyznała się do 35 prób podpaleń. Pierwszy raz podłożyła ogień podczas procesji Bożego Ciała w 1837 r. Podpalała domy osób których nie lubiła, a także domy przyjaciół, a nawet swój własny…Zbrodnie tłumaczyła osobistym nieszczęściem, i zaniedbaniem rodziców w dzieciństwie. Podobno też jakiś głos w jej głowie szeptał jej nieustannie: -„Idź i podłóż ogień”.

Skazano ją na ścięcie, jednak do egzekucji nie doszło, ponieważ Charlotta popełniła samobójstwo wbijając sobie w brzuch igły. Druga wersja przyczyny jej śmierci mówi o celowym zainfekowaniu się skażoną igłą, co spowodowało zachorowanie na cholerę. Zmarła w 1845 r. w wieku 57 lat. Pochowano ją na cmentarzu przy ob. ul. Ozimskiej, w miejscu zlikwidowanej w 1813 r. szubienicy.

 

Archiwalia z Archiwum Państwowego w Opolu

Wykaz akuszerek miejskich [Akta miasta Opola, 45/22/2754, s. 97] poz. 5.

Przyjęcie Charlotty Malich, z domu Meusel, na kurs akuszerek [Akta miasta Opola, 45/22/2754, s. 1].

Podanie o przyjęcie na stanowisko drugiej akuszerki miejskiej, ze względu na pobyt Charlotty Malik w areszcie [Akta miasta Opola, 45/22/2754, s. 105].

Podanie o przyjęcie na stanowisko akuszerki miejskiej, ze względu na pobyt Charlotty Malig w areszcie śledczym z powodu podpaleń [Akta miasta Opola, 45/22/2754, s. 121].

 

Literatura:

Idzikowski F., Geschichte der Stadt Oppeln, Oppeln 1863, str. 318-320.

Polecamy:

https://www.sbc.org.pl/dlibra/publication/13177/edition/14546/content

https://issuu.com/opolezsercem/docs/september__1_