Janina Kłopocka (1904-1982) – artystka walcząca. Autorka znaku graficznego Rodła

Była jedną z najwybitniejszych działaczek Związku Polaków w Niemczech. Zaprojektowała znak graficzny ZPwN – „Rodło” przedstawiający kontur rzeki Wisły z zaznaczeniem królewskiego Krakowa.

Urodziła się 18 sierpnia 1904 r. w wielkopolskim Koźminie, w rodzinie kultywującej polskie tradycje i zwyczaje. W 1921 r. ukończyła liceum franciszkańskie w Berlinie. W 1923 r. wstąpiła do szkoły rzemiosł artystycznych w Berlinie. W latach 1929-35 studiowała na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.

Wychowanie patriotyczne wyniesione w rodzinnym domu miało decydujący wpływ na życie utalentowanej artystycznie dziewczyny. Dzięki staraniom matki uczyła się języka polskiego i historii Polski. Należała do Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Berlinie. W gorącym okresie na Śląsku, w 1919 roku Janina Kłopocka przez pewien czas przebywała u rodziny matki w Michałkowicach na Górnym Śląsku i brała udział w propolskiej agitacji na rzecz przyłączenia Śląska do Polski. Należała do Związku Polaków w Niemczech. W 1932 r. zaprojektowała znak „Rodło” – symbol ZPwN. Na przełomie 1936/7 namalowała dla ZPwN tzw. Matkę Boską Radosną. W latach 30. XX w. wykonała dla pisma Młody Polak w Niemczech szereg prac artystycznych poświęconych polskiej kulturze. Ogromnym jej osiągnięciem było dzieło składające się z 16 obrazów pt. „Polski Rok Obrzędowy” namalowane w Domu Polskim w Zakrzowie.

Podczas okupacji należała do konspiracji walczącej z Niemcami pod ps. „Lubomira”. Od 1941 r. działała w grupie „Zryw”, a od 1943 r. w Kadrze Polski Niepodległej jako łączniczka Zarządu Głównego „Zrywu” i Komendy Głównej KPN ds. specjalnych, a także kierowniczka kolportażu KPN w Warszawie. W marcu 1945 r. – ze względów rodzinnych przeniosła się do Olesna, gdzie przeprowadziła m.in. inwentaryzację zabytków. W 1946 r. wyjechała do Warszawy, gdzie mieszkała aż do śmierci.

W 1949 r. została aresztowana przez UB i skazana na więzienie pod zarzutem współpracy z pismem Zadruga. Na wolność wyszła schorowana i wycieńczona w grudniu 1953 r. Zmarła 28 lutego 1982 r. w Warszawie. Pochowano ją – zgodnie z jej życzeniem – na cmentarzu w Oleśnie.

Grafiki i rysunki – Muzeum Regionalne w Oleśnie, reprodukcja Paweł Uchorczak

Osmańczyk E.J., Był rok 1945…, Warszawa 1985.