Niszczycielskie kataklizmy, które w XVIII w. zniszczyły Cieszyn

6 maja 1789 r. wybuchł największy w dziejach Cieszyna pożar, który doszczętnie strawił niemal całe miasto. Wcześniej, 27 lutego 1786 r. na północ od Cieszyna miało miejsce trzęsienie ziemi w skali ok. 6,0 (5,2?) magnitudy ale było silniej odczuwalne (intensywność do VIII stopnia w skali Mercallego-Karnika – określane jako trzęsienie „niszczące”.) Kataklizm zniszczył kwitnący i powracające właśnie do świetności Cieszyn, którego pozycja wzmocniła się po zakończeniu wojen śląskich w połowie XVIII w., w wyniku których Cieszyn, jako jedno z nielicznych miast Śląska, pozostał przy Austrii. Pożar, który wybuchł trzy lata później dopełnił zniszczenia tego wspaniałego miasta. Z pożogi ocalało zaledwie kilka domów na przedmieściach miasta. Ogółem w wyniku pożogi zniszczonych zostało 276 budynków, w tym wszystkie obiekty użyteczności publicznej z ratuszem na czele. Spalił się też kościół parafialny, którego władze postanowiły nie odbudowywać, przenosząc siedzibę parafii do mniej zniszczonego kościoła przy klasztorze dominikanów, który przy tej okazji zlikwidowano. Spalił się również niedawno wyremontowany ratusz. Plany nowego magistratu sporządził cieszyński architekt Ignacy Chambrez de Ryvos. Powstał w ten sposób barokowo – klasycystyczny budynek o wyszukanej elegancji z wieżą zwieńczoną architektoniczną latarnią. Pomiędzy oknami pierwszego i drugiego piętra ryzalitu zawieszono tablicę z datą 1789 r. i łacińskim napisem o pożarze oraz marmurową płytę poświęconą księciu Albertowi Sasko – Cieszyńskiemu i jego żonie Marii Krystynie, którzy przeznaczyli znaczne kwoty na ukończenie ratuszowej wieży.

W ciągu 11 lat Cieszyn podnosił się z gruzów, a większość ze zbudowanych wtedy budynków przetrwała do dnia dzisiejszego. Rozebrane zostały mury miejskie, a w miejscu dawnej bramy Wyższej wytyczono Rynek Górny. Dziś Cieszyn można śmiało zaliczyć do najpiękniejszych i najbardziej interesujących pod względem historycznym i zabytkowym miast śląskich oraz całej południowej Polski.

Warto przypomnieć, że Cieszyn jest jednym z piękniejszych i najstarszych miast na Śląsku. Podanie głosi, że został założony w 810 r. przez trzech braci, synów słowiańskiego króla, którzy po długiej wędrówce spotkali się tutaj i ciesząc się tym faktem założyli miasto „Cieszyn”. Tak naprawdę zalążkiem dzisiejszego miasta jest Góra Zamkowa, gdzie najstarsze ślady osadnictwa sięgają VI-V w. p.n.e. oraz słowiański gród we wsi Podobora (Chotebuž, Czechy), zwany „Starym Cieszynem”.