Maria Szymanowska (1789-1831) – jedna z pierwszych pianistek w Europie

Była wybitną polską pianistką i kompozytorką, a także teściową wybitnego polskiego wieszcza Adama Mickiewicza. Gry na fortepianie nauczyła się w wieku 8 lat. Niezwykłej ekspresji, rozmachu i silnych uderzeń które były jej znakiem rozpoznawczym  nauczyła się sama. W Warszawie, gdzie mieszkała, jej ojciec prowadził browar, który stał się miejscem tajnych spotkań polskich patriotów i europejskich intelektualistów takich jak: Lipiński, Rode, Lessel, czy Józef Elsner, nauczyciel Fryderyka Chopina.

Szymanowska talent i ambicje przepłaciła rozpadem pożycia małżeńskiego i rozwodem, który umożliwił jej karierę pianistki. Koncertowała niemal w całej Europie na królewskich i arystokratycznych dworach. Uwielbiali ją Fryderyk Chopin, Karol Lipiński, zwany „polskim Paganinim”, wybitny włoski kompozytor Luigi Cherubini (dedykował jej Fantazję C-dur), Gioachino Antonio Rossini (twórca 39 oper) i Johann Wolfgang von Goethe, który uwielbienie dla niej wyraził w wierszu „Pojednanie” nazywając ją „czarowna Wszechmogąca w królestwie dźwięków”. Szymanowska była też wybitną kompozytorką: 3 z jej 5 pieśni zamówionych przez Niemcewicza weszły w skład wydanych w 1816 r. „Śpiewów historycznych” mających za zadanie ożywić pamięć narodową Polaków pozbawionych przez trzech zaborców swojego kraju. Komponuje również etiudy, romanse i preludia na pianoforte. Ogromną popularność przyniosło jej nokturn Le Murmure. Podobno, opublikowane w 1825 r. jej 24 Mazurki jak i Nokturn B-dur zainspirowały genialnego Fryderyka Chopina.

Warszawę na zawsze opuściła w 1827 r. Zamieszkała w Petersburgu w Rosji, gdzie prowadziła słynny w mieście salon. Zmarła, będąc u szczytu sławy, podczas epidemii cholery 24 lipca 1831 r. Ani jej mogiła, ani cmentarz nie zachowały się do naszych czasów.

 

Polecamy:

Błaszczyk L.T., Żydzi w kulturze muzycznej ziem polskich w XIX i XX wieku, Warszawa 2014.