Szlak Architektury Drewnianej w województwie świętokrzyskim

Utworzone 1 stycznia 1999 r. województwo świętokrzyskie zajmuje część centralną dawnego województwa kieleckiego, położonego w widłach Wisły, Pilicy i Niedzicy, a także część dawnego województwa tarnobrzeskiego, powiaty: sandomierskie, opatowskie i staszowskie. W granicach nowego województwa zachowało się stosunkowo dużo zabytków architektury drewnianej. Pośród nich na szczególną uwagę zasługują: najstarszy w Polsce drewniany kościół w Zborówku z 1459 r., unikalny barokowy kościół w Mnichowie z XVIII w., kilkusetletnie kościoły w Buska-Zdroju (1699), Chotelku Zielonym (1527), Glinianach (1599), Kossowie (XVII w.) Krzelowie (1.poł. XVII w.), Radkowicach (1621 r.), Niekrasowie (1661 r.), Strzegomiu (XVI/XVII w.), kaplice z połowy XIX w. znajdujące się w: Dąbrowie, Dyminach, Mójczy, Zagórze, Woli Kopcowej, a także kościoły z XIX i XX w. usytuowane w z dolinie Kamiennej (Bliżyn, Parszów, Ostrowiec, Skarżysko).

Doceniając to bogactwo dziedzictwa architektury drewnianej Regionalna Organizacja Turystyczna Województwa Świętokrzyskiego w latach 2008-2009 opracowała Szlak Architektury Drewnianej Województwa Świętokrzyskiego. Jest to drogowy szlak turystyczny o długości ok. 210 km połączony z podobnymi szlakami w województwie śląskim, małopolskim i podkarpackim. Obiekty zostały oznakowane tablicami informacyjnymi, na których umieszczono krótki rys historyczny zabytku w trzech wersjach językowych (polskiej, angielskiej i niemieckiej) oraz schematyczną mapkę szlaku, na którym znalazło się kilkadziesiąt zabytkowych obiektów i zespołów architektury drewnianej. Są to zabytki zarówno świeckie jak i kościelne w ich naturalnym otoczeniu oraz placówki muzealne zajmujące się architekturą i sztuką ludową, które to połączone w szlak stanowią ważny produkt turystyczny regionu.

Szlak podzielony jest na cztery trasy oraz małą pętlę kielecką biegnącą przez: Kielce – Białogon, Kielce ul. Urzędnicza, Dyminy, Dąbrowa, Wola Kopcowa, Zagórze, Mójcza, Kielce Dworek Laszczyków.

Trasa 1 – Chotelek Zielony, Busko Zdrój, Probołowice, Topola, Stradów, Cudzynowice, Gorzków, Rachwałowice, Świniary, Zborówek, Chroberz, Strzegom, Niekrasów, Beszowa.

Trasa 2 – Małogoszcz, Rembieszyce, Tokarnia, Chomentów, Mnichów, Mierzwin, Krzcięcice, Mieronice, Obiechów, Trzciniec, Rakoszyn, Kossów, Bebelno, Kurzelów.

Trasa 3 – Lipa, Odrowąż, Mroczków, Bliżyn, Parszów, Krynki, Radkowice, Tarczek, Bodzentyn, Kakonin, Kielce Dworek Laszczyków.

Trasa 4 – Sarnówek, Bodzechów, Ostrowiec Świętokrzyski, Ruda Kościelna, Gliniany, Ożarów, Trójca, Kleczanów, Stodoły, Gierczyce, Góra Witosławska.