Józef Oxiński (1840-1908) – powstaniec styczniowy

Józef Oxiński herbu Oksza urodził się 19 marca 1840 r. w Płocku. Był polskim inżynierem i dowódcą oddziału powstańczego w 1863 r. Ukończył Instytut Agronomiczny w Marymoncie (obecnie Warszawa). W 1860 r. włączył się w działalność konspiracyjną i niepodległościową – należał do stronnictwa „czerwonych”. W 1861 r. wyjechał do Włoch i 16 grudnia 1861 r. wstąpił do Polskiej Szkoły Wojskowej w Genui, potem w Cuneo, gdzie przebywał do jej zamknięcia w sierpniu 1862 r. Po powrocie do kraju rzucił się w wir przygotowań do powstania. Czytaj więcej

184. rocznica urodzin Artura Grottgera (1837-1867) – wybitnego przedstawiciela malarstwa historycznego

Był wybitnym polskim artystą malarzem, jednym z czołowych przedstawicieli romantyzmu w malarstwie polskim, który zilustrował dramat współczesnego mu pokolenia. Nasze wyobrażenie o Powstaniu Styczniowym, to głównie Jego bardzo sugestywne obrazy… Grottger przez swoje krótkie życie realizował Norwidowski postulat organizowania świadomości narodowej. Czytaj więcej

174. rocznica urodzin Władysława Bełzy (1847-1913) – poety, który wierzył w Polskę

Nazywany jest „piewcą polskości”, „narodowym poetą dzieci”, „poetą, który uczył dzieci najlepiej kochać Polskę”, twórcą, który „miał świadomość konieczności wypełniania poprzez swoją twórczość narodowej powinności” i podtrzymywania ducha narodowego. Wyznawał zasadę, że „z przeszłości przyszłość rośnie”. Uformowała go klęska powstania styczniowego i przekonanie o słuszności walki. Z rozmysłem więc wybrał „cierniowe życie śpiewaka” i do końca życia wierzył w Polskę i uczył młodych Polaków kochać Ojczyznę, aby ją odzyskali i uczynili znów wielką.

Władysław Bełza był postacią fascynującą i niezwykle skromną. Sam pomniejszał swoje zasługi dla kultury polskiej. Był płodnym poetą, dziennikarzem, encyklopedystą, wydawcą i społecznikiem, a z jego wielkiego dorobku znany jest tylko jeden wiersz napisany w 1900 r. – „Katechizm polskiego dziecka”. Bełza bynajmniej nie jest autorem tego jednego wiersza, choć tylko za ten utwór należy mu się pomnik. Czytaj więcej

171. rocznica urodzin Floriana Trawińskiego (1850-1906) – bohatera, który uratował Luwr

Trawiński przysłużył się polskiej emigracji w Paryżu. Był bowiem nie tylko bohaterem, który ocalił bezcenne zbiory muzealne i sekretarzem generalnym muzeów francuskich, ale także współredaktorem „Polskiego Biuletynu Literackiego, Naukowego i Artystycznego”, autorem artykułów i rozpraw z historii sztuki oraz przekładów utworów pisarzy polskich na język francuski. Za działalność naukową i literacką ostał laureatem nagrody Akademii Francuskiej. Czytaj więcej

198. rocznica urodzin Kornela Ujejskiego (1823-1897)

Był polskim poetą, publicystą, i „ostatnim wielkim poetą romantyzmu”. Pisał liryki wizyjne oraz religijno-mesjanistyczne stylizowane na modlitwy oraz biblijne psalmy, w której wyrażał zakorzenione głęboko w etyce chrześcijańskiej przekonanie co do zbawienia narodu polskiego w obliczu klęsk kolejnych powstań oraz wewnętrznej niezgody. Jego najbardziej znanym utworem jest pieśń Z dymem pożarów, która spopularyzowana w czasie Wiosny Ludów, zwłaszcza w zaborze austriackim stała się nieoficjalnym hymnem powstania styczniowego. Czytaj więcej

176 r. rocznica urodzin św. Brata Alberta, czyli Adama Chmielowskiego (1845-1916)

Był powstańcem styczniowym i malarzem. Po nawróceniu wstąpił do zakonu. Został świętym Kościoła katolickiego. Na ołtarze wyniósł go św. Jan Paweł II. Brat Albert znany jest głównie z wielkiego poświęcenia dla ubogich i bezdomnych. Jest patronem zakonów albertynek i albertynów, a w Polsce także artystów plastyków. Czytaj więcej

Anna Henryka Pustowójtówna – bohaterka powstania styczniowego, sanitariuszka podczas wojny francusko-pruskiej

Fascynująca, odważna kobieta, której biografia, to gotowy scenariusz na super produkcję hollywoodzką. Pustowójtówna pseudonim „Michał Smok” była niezwykłą kobietą, która nie tylko wzięła czynny udział w bitwach, ale także została adiutantem dyktatora powstania styczniowego Mariana Langiewicza (1827-1887).

Urodziła się w rosyjsko-polskiej rodzinie jako córka polskiej szlachcianki Marianny z Kossakowskich i rosyjskiego oficera Trofima Pawłowicza Pustowojtowa. Anna uważała się za Polkę, ale jej brat – kapitan w armii rosyjskiej – słynął z wyjątkowo nadgorliwego prześladowania Polaków. Czytaj więcej

Pieśń „Boże coś Polskę” nazywana jest Marsylianką 1863 r.

Ulubioną pieśnią powstańców 1863 r. była pieśń „Boże coś Polskę”. W tym roku mija 197. rocznica jej opublikowania. Słowa i muzykę do pieśni napisał Jan Nepomucen Piotr Kraszewski. Wyrosła ona z hymnu Alojzego Felińskiego napisanego na cześć cara i króla Królestwa Polskiego (Kongresowego) „Boże, zachowaj Króla” z 1816 r. (od 1818 r. pod nazwą „Pieśń narodowa za pomyślność króla” – powstałej na zamówienie wielkiego księcia Konstantego i adresowane do cara Aleksandra I – i angielskiego hymnu „God save the King”. Czytaj więcej

Małogoszcz – miejscowość z wielką historią

W ramach tegorocznycMalogoszcz_3h EDD zachęcamy do zwrócenia uwagi na wyjątkową świętokrzyską miejscowość – Małogoszcz, która do podręczników historii trafiła za sprawą krwawej bitwy stoczonej tu 24 lutego 1863 r., na kanwie której Stefan Żeromski napisał „Wierną rzekę”. Czytaj więcej

75. rocznica śmierci Stefana Drzewieckiego, wybitnego polskiego inżyniera, pioniera żeglugi podwodnej, powstańca styczniowego

Stefan_DrzewieckiStefan Drzewiecki urodził się 26 lipca 1844 r. w Kunce na Podolu, zmarł 23 kwietnia 1938 r. w Paryżu. Był polskim inżynierem, uczestnikiem powstania styczniowego, pionierem żeglugi podwodnej i lotnictwa. Na emigracji osiągnął wybitne sukcesy jako wynalazca – odkryciami wyprzedził swoją epokę co najmniej o pół wieku! Czytaj więcej

Mogiła powstańców styczniowych w Tuszowie Narodowym koło Mielca

Tuszow_Krzyz_1863Na końcu wioski Tuszów Narodowy (powiat mielecki w woj. podkarpackim, teren Kotliny Sandomierskiej), od strony północnej, w odległości ok. 200 m od drogi wojewódzkiej Mielec – Tarnobrzeg, na brzegu sadzawki przy polnej drodze – znajduje się metalowy krzyż ogrodzony małym płotkiem. Czytaj więcej

Rodzinne kultywowanie pamięci po powstańcu Stanisławie Zderskim

W wyniku naszej akcji obywatelskiej pod hasłemSzukamy śladów Powstania Styczniowego w Polsce” udało się zidentyfikować wiele miejsc związanych z największym polskim powstaniem narodowym. Udało się również odszukać ludzi i całe rodziny, w których do dziś kultywowana jest pamięć po bohaterach 1863 r. Jednym z nich jest pochodzący z Tarnobrzega Stanisław Zderski (1842-1931), Czytaj więcej

Akcja obywatelska: Szukamy śladów Powstania Styczniowego – finał akcji

Nadszedł czas podsumowania ogłoszonej 23 września 2012 r. akcji obywatelskiej pod hasłem „Szukamy śladów Powstania Styczniowego”. Wspólnie z naszymi Czytelnikami zbudowaliśmy katalog pamiątek związanych ze zrywem 1863 r. Udało się zidentyfikować ślady największego polskiego powstania narodowego Czytaj więcej